Bozlak türkülerini “feryat” olarak nitelendiren Neşet Ertaş, 1938 yılında Kırşehir’in Çiçekdağı ilçesi, Abdallar (Kırtıllar) köyünde dünyaya geldi. Müzik hayatına kendisi üzere saz üstadı babası Muharrem Ertaş sayesinde başladı. Sanatkarın birinci çalgısı annesi Döne Hanım’ın çamaşır tokacına tel takmak suretiyle yaptığı oyuncak bağlamaydı.
Çok küçük yaşta bağlama ve keman çalmayı öğrendi. Çocuk yaşlarında babasıyla yörenin eğlencelerinde saz çalıp türküler söylemeye başlayan “saz üstadı”, 8 yıl boyunca Kırşehir, Nevşehir, Niğde, Kırıkkale, Keskin, Yerköy, Kayseri, Yozgat üzere birçok yeri gezerek babası ile geçimlerini sağlamaya çalıştı. Bu yüzden de okula gidemeyen Neşet Ertaş’a, okumayı ağabeyi Necati Ertaş öğretti.
BIRINCI ALBÜM 14 YAŞINDA
Babasıyla birebir ruhun insanı olduğunu belirten Ertaş, 1950’li yılların başında 14 yaşındayken İstanbul’a geldi ve babasının yazdığı “Neden Garip Garip Ötersin Bülbül” isimli türküyle birinci plağını müzikseverlerle buluşturdu. İstanbul Şen Çalar Plak’tan 1957’de çıkan bu çalışmasıyla halk tarafından çok beğenilen Ertaş, geniş kitlelere ulaşmayı başararak, tüm Anadolu’da dinlenilen bir halk ozanı haline geldi.
Geniş halk kısımlarının yanı sıra musiki etraflarında de hayranlıkla dinlenilen usta müzisyen “Garip” mahlasıyla yazdığı şiirlerinde kendi hayatını anlattı.
“Türkülerin Babası”, “Anadolu Efsanesi” ve “Abdal Müzisyen” üzere lakaplarıyla da bilinen sanatçı, İstanbul’da kaldığı iki yıl boyunca yaptığı plak, kaset ve konser çalışmalarının akabinde Ankara’ya yerleşti ve sanat hayatına burada devam etti.
Ankara Radyosu’nda “mahalli sanatçı” unvanıyla programlar da yapan Ertaş, Ankara’da çalıştığı bir gazinoda Leyla Hanım’la tanışıp evlendi ve 3 çocuk sahibi oldu.
7 yıl sonra 1970’te eşinden ayrılan Ertaş, yaşadığı sıhhat meseleleri sebebiyle enstrüman çalamaz hale geldi ve kardeşinin daveti üzerine tedavisi için Almanya’ya yerleşti. Ertaş, çocuklarının eğitimi ve sanatsal çalışmalarından ötürü uzun müddet Almanya’da ikamet etti. Türkiye’de çıkardığı plaklar, yaptığı radyo programları, konserler ve düğün performansları sayesinde büyük bir üne sahip olan Neşet Ertaş, Almanya’daki birinci nesil Türk göçmenlerin de gönlünü kazandı. Gelenekten gelen türküleri kendine has üslubuyla icra eden Ertaş, 2000’de İstanbul’da verdiği konserle sevenlerinin karşısına yıllar sonra yine çıktı.
DEVLET SANATÇISIN UNVANINI REDDETTİ
Ertaş, Süleyman Demirel’in cumhurbaşkanlığı periyodunda kendisine teklif edilen “Devlet Sanatçısı” unvanını ise “Herkes bu devletin sanatçısı” diyerek kabul etmedi. Abdallık kültürünün son efsanesi olarak bilinen Ertaş, hayatta olduğu devirde “Unesco Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Sözleşmesi” kapsamında Kültür ve Turizm Bakanlığı’nca “Yaşayan İnsan Hazinesi” duyuru edildi. Yapıtlarında Anadolu beşerinin acı ve üzüntüsünü lisana getirdiğini söz eden Ertaş’a, İstanbul Teknik Üniversitesi Devlet Konservatuvarı tarafından 2011’de fahri doktora unvanı verildi.
74 YAŞINDA ORTAMIZDAN AYRILDI
Tıpkı vakitte sanatkarın bağlamadaki hali ve türküleri konservatuvarlarda ders olarak okutuldu. Hayatı ve yapıtları Prof. Dr. Erol Parlak tarafından iki ciltlik bir kitap halinde yayımlanan Neşet Ertaş, 25 Eylül 2012’de İzmir’de prostat kanserine yenik düşerek 74 yaşında vefat etti.Babası Muharrem Ertaş’la birlikte Kırşehir’de bir de anıtı bulunan Ertaş, dünyada robot heykeli yapılmış birinci saz sanatkarı oldu. Sanatçı Adil Çelik’in tasarladığı “android” heykel, Kırşehir Neşet Ertaş Gönül Sultanları Kültür Konutu’nda bağışlandı.
‘BOZKIRIN TEZENESİ’ BU TÜRLÜ ORTAYA ÇIKTI
Neşet Ertaş, mahpusa düştüğünde Yaşar Kemal, usta sanatkara bir kitap göndermişti. Edebiyatımızın devi, Neşet Ertaş için imzaladığı kitapta “Bozkırın Tezenesi’ne selam olsun, geçmiş olsun” diyordu. Bozkırın tezenesi (çalgıç) böylelikle ortaya çıkmış oldu.
Sözcü
