Toplantıda iki ülke ortasındaki bölgesel gelişmelerin ve corona virüsü salgınının gözden geçirildiğinin söz edildiği bildiride, iki ülke cumhurbaşkanlarının heyetler ortası görüşmelerde bulundukları, bu görüşmelerde ikili iş birliğinin yanı sıra kıymetli bölgesel ve milletlerarası hususların ele alındığı belirtildi.

Bildiride şu sözlere yer verildi:

* İki ülke ilgilerini, bölgesel gelişmeleri ve korona virüs (Covid-19) salgınının tesirlerini gözden geçiren taraflar, güçlü siyasi iradelerinden beslenen iyi komşuluk bağlantılarını daha da geliştirme konusundaki kararlılıklarını yinelemiş ve ikili bağlara dair kararların ortak çıkarlar temelinde faal bir biçimde uygulanması tarafındaki kararlılıklarını söz etmişlerdir, COVID-19 salgınına ait olarak vatandaşlarına gerekli tıbbi hizmetlerin, ilaçların, gereçlerin sunulmasında daha hazırlıklı olunmasını teminen salgınla uğraşta daha yakın istişare ve işbirliğinin kıymetini vurgulamışlardır.

TİCARET ILGILERI

İki ülke ortasındaki işbirliğinin daha da derinleştirilmesi emeliyle, ikili ve bölgesel hususlarda her düzeyde yakın siyasi diyaloğun ve ikili münasebetlerin farklı veçhelerini kapsayan sistemler çerçevesinde istişarelerin sürdürülmesinin kıymetine vurgu yapılan bildiride şöyle denildi:

* İkili ticaret hacminde Covid-19 dahil olumsuz global şartlarından kaynaklanan azalma eğiliminin bilakis çevrilmesini teminen ortak gayretleri ağırlaştırma, bu çerçevede Karma Ekonomik Komite, Kara Ulaştırması Ortak Komitesi üzere sistemlerden tam olarak istifade etme ve yeni ekonomik işbirliği alanları geliştirilmesi tarafındaki taahhütlerini yinelemişlerdir.

* Ekonomik işbirliğinin daha da ilerletilmesi, ikili ticaret hacminin artırılması, Covid-19’un oluşturduğu ekonomik sınamaların aşılması gayesiyle, 28. Karma Ekonomik Kurul Toplantısı’nı, salgının oluşturduğu kurallar göz önünde bulundurulmak suretiyle mümkün olan en kısa vakitte gerçekleştirme isteklerini tabir etmişlerdir. Tercihli Ticaret Mutabakatı’ndan ortak çıkarlar temelinde tam olarak yararlanılmasının, mutabakatın kapsamının genişletilmesinin ve her iki ülke işadamları için yatırım ortamının iyileştirilmesinin ehemmiyetini vurgulamışlardır.

* Halklar ortası temasların daha fazla teşvikini teminen, Covid-19’un oluşturduğu risklerin bertaraf edilmesinin ardından turizm ve kültür alanlarında işbirliğinin daha da güçlendirilmesinde mutabık kalmışlardır. Güç dalının ehemmiyetine vurgu yaparak, ortak yarar temelinde bu alanda işbirliğinin sürdürülmesinin ehemmiyetini teyit etmişledir.

TERÖRE KARŞI ORTAK HAREKET

PKK/PJAK ve bölgedeki tüm terör örgütlerinin Türkiye’nin ve İran’ın güvenliğine karşı ortak tehdit teşkil ettiğinin belirtildiği bildiride şu tabirler kullanıldı:

* Ortak hudutlarda bulunan PKK/PJAK ve öteki terör örgütlerinin ögelerinin hareketlerine karşı mevcut işbirliği sistemlerinden tam olarak istifade etmenin ve terörizme ve örgütlü suça karşı sonuç odaklı işbirliği hedefiyle, ortak operasyonlar dahil, eşgüdüm içinde adım atmanın her iki ülkenin sorumluluğunda olduğunu vurgulamışlardır.

* Bölgesel güvenliği ve istikrarı artıran çok taraflı diplomasinin müstesna bir başarısı olan ve Birleşmiş Milletler Güvenlik Kurulu’nun 2231 sayılı kararı ile onaylanan Kapsamlı Ortak Aksiyon Planı’nın (KOEP) korumasının ehemmiyetini yine vurgulamışlar ve KOEP’in koruması için BMGK’da ahiren ortaya konan geniş tabanlı takviyesi memnuniyetle karşılamışlardır.

‘BÖLGESEL VE GLOBAL SÜREÇ’ VURGUSU

Ortak çıkarların, global ve bölgesel birlikteliğin ehemmiyetinin vurgulandığı bildiride şu tabirlere yer verildi:

* Ortak çıkarları ilgilendiren bölgesel ve global hususları ele almışlar ve bu bağlamda, kozmik olarak kabul gören unsurlardan, bilhassa, milletlerarası hukuka tam hürmet ve çatışmaların barışçı yollarla çözülmesi ile kuvvet kullanımına yahut kuvvet tehdidine başvurmama unsurlarının, memleketler arası münasebetlere hâkim olmaya devam etmesi gerektiği görüşünü paylaşmışlardır.

* Suriye’nin egemenliğine, bağımsızlığına, birliğine ve toprak bütünlüğüne olan kuvvetli taahhütlerini vurgulayarak, Suriye ihtilafının Astana formatı çerçevesindeki tüm mutabakatlar doğrultusunda ve Birleşmiş Milletler Güvenlik Kurulu’nun 2254 sayılı kararıyla uyumlu bir siyasi süreç yoluyla tahlile kavuşturulabileceğine dair inançlarını teyit etmişlerdir.

BÖLGE ÜLKELERE DİKKAT ÇEKİLDİ

Bölgesel ülkelerin de istikrarının ele alındığı bildiri de ayrıyeten şu sözler kullanıldı:

* Irak’ın istikrarının, refahının ve güvenliğinin bölgesel ve milletlerarası barış ve istikrar için bir gereklilik olduğunun şuuruyla, Irak’ın toprak bütünlüğünün, siyasi birliğinin ve egemenliğinin korunmasına yönelik taahhütlerini teyit etmişler ve Irak Hükümeti’ne takviyelerini yinelemişlerdir. İsrail-Filistin ihtilafının kapsamlı, adil ve kalıcı tahliline sarsılmaz dayanaklarını vurgulamışlar, bu bağlamda, başşehri Kudüs olan bağımsız ve hâkim bir Filistin Devleti’nin kurulması muhtaçlığını yinelemişlerdir.

* Üçüncü ülkelerin Filistin Davasını zayıflatma teşebbüslerine karşı Filistin’e takviyelerini tabir etmişlerdir. Afganistan’da sürdürülebilir barışın ve istikrarın, lakin gerçek manada Afgan öncülüğünde ve sahipliğinde olacak siyasi tahlile yönelik bir barış süreciyle sağlanabileceğini vurgulamışlar ve bu türlü bir tahlile dayanaklarını beyan etmişlerdir.

TÜRKİYE İLE İRAN ORTASINDA MEMLEKETLER ARASI İŞBİRLİĞİ

Bildiri şu tabirler ile tamamlandı:

* İki ülkenin birlikte üye olduğu Birleşmiş Milletler, İslam İşbirliği Teşkilatı, Ekonomik İşbirliği Teşkilatı, Asya’da İşbirliği ve Itimat Arttırıcı Tedbirler Konferansı (CICA), Gelişen Sekiz Ülke (D-8) üzere memleketler arası örgütler çerçevesindeki işbirliğinin değerini vurgulamışlardır. Parlamentolararası Birlik (IPU), Asya Parlamenterler Asamblesi (APA), İslam İşbirliği Teşkilatı Parlamento Birliği (İSİPAB) üzere bölgesel ve milletlerarası parlamenter örgütler çerçevesinde ikili işbirliğinin teşvikini teminen iki ülke yasama organları ortasındaki etkileşimin kolaylaştırılması tarafında iyi niyetlerini tabir etmişlerdir. (İHA)

Sözcü