Son periyotta muhalif siyasetçi Alexei Navalny’e yönelik sert adımlar atan Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin milletlerarası kamuoyunun gündemine oturdu.
Ünlü mecmualardan Economist, Rus önder Putin ile Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın yakınlığı ve bağlantıları üzerine kapsamlı bir haber hazırladı. Haberde, “Kremlin, NATO’yu Vladimir Putin’i devirmeye çalışmakla suçladı. Navalny’i Amerika’nın ajansı olarak tanımladı. Avrupa Birliği’ni ‘güvenilmez bir partner’ olarak tanımladı. Ama Sayın Putin’i memnun eden tek bir NATO üyesi ve AB’ye aday ülke bulunuyor: Türkiye. Türkiye Cumhurbaşkanı Erdoğan, Navalny’nin gözaltına alınması yahut binlerce Rus vatandaşının bu durumu protesto etmesi ile ilgili bir şey demedi” sözü yer aldı.
Economist, kapsamlı bir tahlil ile Erdoğan-Putin münasebetini kıymetlendirdi.
Mecmuada, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın bu hususta açıklama yapmaması ile ilgili olarak, “Onun sessizliği, iki otoriteryen başkanın ortasındaki dikkat cazibeli muahedenin kanıtı niteliğinde. Bu umulmadık bir münasebet. Rusya ve Türkiye ortasındaki derin tarihi rekabet vakit zaman birçok alanda çatışmaya da döndü. Ama iki adam da bölgesel siyaseti yine şekillendirerek Türkiye’nin batıdaki müttefikleri için garip problemlere sebep olan sert güç ile bir bağ kurdu” yorumu yapıldı.
Türkiye ile Rusya ortasında tarih boyunca düzinelerce savaş yaşandığını ve her iki ülkenin de dönüşüme girdiğini yazan mecmua Libya Suriye’de yaşananlar ile birlikte Dağlık Karabağ’da geçen yıl Azerbaycan-Ermenistan ortasındaki çatışmalar hatırlatıldı. Türkiye ile Rusya’nın Rusya’nın art bahçesi olarak isimlendirdiği Güney Kafkasya’da karşı karşıya gelmesinin dikkat alımlı olduğunu hatırlatan mecmua, Türk dronelarının Ermenistan ordusunun kullandığı Rus tanklarını imha etmesine karşın Putin’in Erdoğan’dan övgüyle bahsettiğini yazdı.
“İKİSİ DE İMPARATORLUK NOSTALJİSİ YAŞIYOR”
Geçen yıl ekim ayında Valdai Tartışma Kulübü’nde Putin, Erdoğan hakkında, “Sadece çalışmaktan keyif almadığım inançta de hissettiğim bir partner” yorumunu yapmıştı. Buna karşılık Erdoğan’ın da Rusya’dan satın alınan S-400 hava savunma sistemini test ettiğini hatırlatan Economist, “Kasım ayında Azerbaycan-Ermenistan tansiyonu sona erdi ve Rusya Dağlık Karabağ’da askeri varlığını oluşturdu ve Türkiye de bölgede ekonomik bir güç olarak öne çıktı” tabirini kullandı.
Economist iki başkanın sık sık görüştüğünü yazdı.
2016’dan beri Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın en sık görüştüğü önderlerden birinin Putin olduğu belirtilirken ticaret ve yatırımın iki ülke ortasında çok kritik bir ehemmiyete sahip olduğu kaydedildi. Economist, “İki önder de imparatorluk nostaljisini paylaşıyor. Putin kendisini Sovyet imparatorluğunu yine kuran bir vatansever olarak konumlarken Erdoğan da ülkesinin Osmanlı geçmişini kullanarak agresif bir dış siyaset izliyor. Yunanistan, Rum Kesiti ve Fransa ile gayret ederek Ege Denizi’ndeki Yunan adalarını almak istiyor. Kendisini İslam dünyasının sesi olarak düşünüyor” yorumunu yaptı.
“BIDEN ÖNCELİK VERMELİ”
İki önder ortasında farklılıklar da olduğunu yazan Economist, “Elbette iki adam ve ülkeleri ortasında büyük farklar da var. Anayasayı değiştirerek misyon mühletini uzatan Putin, diktatörlüğe daha yakın. Sayın Erdoğan’ın gücü ise daha az sıkı. Türkiye’nin büyük holdingleri hala Erdoğan’la uzlaşan lakin onu sevmeyen seküler kesim tarafından yönetiliyor. Erdoğan muhalifleri mahpusa attırdı, medyayı susturdu ancak yeniden de seçimleri kazanmak durumunda. Partisine takviye anketlere nazaran azalıyor. İki yıl evvel ülkenin ekonomik motoru İstanbul’u ve başşehir Ankara’yı mahallî seçimlerde kaybetti” tabirine yer verdi.
Economist’in kapsamlı makalesi, “Şu anda Türkiye palamarları çözen bir ülke. Batı ittifakından giderek uzaklaşan bir ülke. Lakin Türkiye’nin Rusya ile yakın vakitte başlattığı iştirakinin temeli çok zayıf ve geri dönülebilir. ABD Lideri Joe Biden’ın dikkat etmesi gereken önceliklerinden biri Türkiye’nin Batı’dan uzaklaşarak Putin’in kollarına düşmesini engellemek olmalı ve bu da listenin doruğunda yer almalı” sözüyle sona eriyor.
Sözcü
