Belçika’da Bütçe ve Tüketici Haklarını Muhafazadan Sorumlu Devlet Bakanı Eva De Bleeker, Covid-19 aşıları için üreticilerin, Avrupa Birliği ile doz başına yaptığı fiyat muahedesinin ayrıntılarını açıkladı. Bâtın bilgiyi Twitter hesabından yaptığı paylaşımla açıklayan De Bleeker’in bu atağı hem AB’den hem de aşı üreticilerinden reaksiyon çekti. Bakan, paylaşımını sildi lakin toplumsal medya kullanıcıları, paylaşımın yayında kaldığı müddette ekran imgelerini alınca kapalı tutulan mutabakat ayrıntılarına tüm dünya ulaşmış oldu.
AB’nin aşı üreticileriyle doz başına yaptığı muahede şu halde:
- Oxford/AstraZeneca: €1.78
- Johnson & Johnson: $8.50
- Sanofi/GSK: €7.56
- Pfizer/BioNTech: €12
- CureVac: €10
- Moderna: $18
Standart bir fiyattan çok her ülkeyle farklı başka mutabakat yoluna giden aşı firmalarının AB’ye verdiği fiyatların ortaya çıkmasının, pazarlık basamağında başka ülkeler için bir referans noktası oluşturması bekleniyor. Listede Moderna aşısı, AB’nin aldığı en kıymetli aşı olarak öne çıkarken Oxford/AstraZeneca aşısı ise en ucuz aşı olarak dikkat çekiyor.
PFIZER’DAN REAKSİYON
Pfizer ismine açıklamada bulunan Elisabeth Schraepen, mutabakatın saklılığının ihlal edildiğini söz etti ve yaptığı resmi açıklamada “Bu fiyatlar, AB kuruluyla yapılan mukaveledeki kapalılık hususuyla korunmaktadır” dedi.
Dünyadaki neredeyse her ülke Covid-19’a karşı kitle bağışıklığı için toplu aşılanma yoluna gitmeyi düşünüyor ve her ülke sıhhat programı kapsamında risk kümesindeki ve garanti dahilindeki vatandaşlarını aşılamak için üreticilerle büyük mutabakatlar yapma yolu arıyor. Her vakit ticari sır olarak saklanan aşı ve ilaç fiyatlarının bu formda ayyuka çıkmasının yaratacağı tesir de merak konusu.
Eva De Bleeker, AB’nin zımnilik çerçevesinde aşı üreticileriyle anlaştığı fiyatlar üzerinden Belçika’nın hangi aşıyı ne kadar mal ettiğini açıkladı. De Bleeker, bir mühlet sonra bu paylaşımını sildi.
ABD özelinde aşı fiyatları konusunu ele alan yatırım ve araştırma firması Bernstein Research’nın yaptığı çalışmaya nazaran BioNTech’e birinci basamaktan beri takviye sağlayan AB, Pfizer/BioNTech aşısını ABD’ye oranla yüzde 24 daha ucuza alacak.
Bernstein’a nazaran ABD, Oxford/AstraZeneca aşısının dozuna 4 dolar, AB ise 1.78 Euro (yüzde 45 daha ucuz) ödeyecek. Buna rağmen ABD, üretim basamağında 2.5 milyar dolar dayanak verdiği Moderna aşısı için 15 dolar ödeyecek. AB ise Moderna ile doz başına 18 dolar ödemek için muahedeye vardı.
ÜRETİM ETABINDAKİ TAKVİYE, FİYATLARI ETKİLEYECEK
Birleşik Krallık örneğinde mevzuyu ele alan The Guardian, hükümetin aşı çalışmaları için finanse ettiği şirketlerden aşı alırken uygun bir fiyat aldığı değerlendirmesinde bulunurken üretim evresinde Pfizer/BioNTech ve Moderna’ya finansal açıdan bir dayanak sağlanmadığının ve bunun da nispeten fiyatı yükselteceğinin altını çizdi.
Eva De Bleeker, 17 Aralık’ta yaptığı paylaşımda Belçika’nın toplamda 279 milyon Euro ödeyerek 33.5 milyon doz aşı alacağını açıklamıştı. AB mutabakatının dışında yer alan Birleşik Krallık ise yedi farklı üreticiden toplamda 357 milyon doz aşı alacak. Dünyada herkesten evvel Pfizer/BioNTech aşına onay veren Birleşik Krallık, Pfizer/BioNTech’ten 40 milyon doz, AstraZeneca’dan ise 100 milyon doz aşı alacak.
AB ismine yaşanan çarpıcı gelişmeye dair açıklamada bulunan yetkililer “Bu husus hakkında hiçbir şey söyleyemeyiz. Aşılar ve fiyatları hakkındaki her şey, toplumun ve ayrıyeten devam eden müzakerelerin menfaati açısından zımnilik kararları kapsamındadır” diye konuştu.
Birleşik Krallık’ta ise hükümet, açıklamasında “Hükümet tarafından teminat altına alınan her bir aşının maliyeti, her firmayla farklı olarak müzakere edildi ve Birleşik Krallık’a inançlı ve tesirli bir aşı programı sunabilmek ismine ödenen paranın karşılığını alabilmek için değerlendirildi” sözlerine yer verdi.
Sözcü
