Büyük tarihe yakışan bir gelecek

Umut Arık’tan Türk’e Yeni Bir Dünya. Türk milleti tarihin 6 bin yıllık bir kısmında, Pasifik Okyanusu’ndan Atlantik Okyanusu’na, Kuzey Avrasya’dan Afrika’da Büyük Sahra’ya, Asya’da Çin ve Hindistan’a erişen devletler kurmuştur. Artık 2023 yılında Türkiye Cumhuriyeti varlığının ikinci yüzyılına ulaşırken, Avrasya’dan Türk dünyasının yine doğduğunu görmek mutluluğuna da ermiş bulunuyoruz. Yeni bir dünya, Türkiye’ye, büyük tarihine yakışan bir gelecek vaat ediyor. Bu kitap, bu umutla başlatılan çalışmaların birinci yıllarında yapılanların kısa bir öyküsüdür. Türk dünyası, muvaffakiyetlerini güçlü bir işbirliğiyle kesinlikle medeniyetin en yüksek seviyesine ulaştıracaktır. (Destek Yayınları)

Hayallerinin peşine düşer

Benian Çulhaoğlu’ndan Gezgin Özgür Güzel Aklı Beş Karış Havada. Hayal kurmayı seven, özgürlük tutkusu içinde yanıp tutuşan genç kız, içinde bulunduğu hayattan şad değildir. Küçük yaştan itibaren hayalini kurduğu dünya seyahatlerini gerçekleştirmesi gerekir. Bir gün tesadüfen eline bir broşür geçer. Herkesi ve her şeyi geride bırakıp hayallerinin peşine düşer. Ve kendini Londra’da bulur. Bir yardım kuruluşunda istekli olarak hastabakıcılık yapmaya başlar. Bakımını üstlendiği yaşlı bayandan ömrün en büyük hazine olduğunu öğrenir. Yabancı bir ülkede dostluğun, sevginin kapıları bir bir açılır. Bir yandan yeni bir ülkede yaşamanın verdiği heyecan öteki yandan her geçen gün artan vatanına ve ailesine duyduğu hasret genç kızı hayli zorlar. Tek başına ayakları üzerinde durmayı öğrenirken kimi vakit eğlenceli kimi vakit hüzünlü anılarla dolu günler Londra’nın akabinde İskoçya’nın Dunfermline kasabasında da devam eder… (Cinius Yayınları)

Global ısınmayı durdurmak için

Bill McKibben’den Petrol ve Bal. İklim konusundaki birinci önemli ikazlardan biri olan Tabiatın Sonu’nun müellifi ve 2007’den bugüne global ısınma zıddı sivil hareketin önde gelen eylemcilerinden biri olan Bill McKibben, Petrol ve Bal isimli bu hayat öyküsel metinde, global iklim uğraşının iki eşit derecede değerli cephesini, “rastlantısal bir aktivist”in eşsiz tecrübesi üzerinden lisana getiriyor. McKibben global ısınmayı durdurmak için bu savaşa her iki cephede de sarılmamız gerektiğini büyük bir empati ve tutkuyla savunuyor. Bir yandan bal üretmenin inceliklerini bir yandan da nasıl giderek büyüyen bir toplumsal hareket yarattığını anlatırken, okurları yerelden globale uzanan duygusal ve entelektüel bir seyahate çıkarıyor. (Everest Yayınları)

Kendini de teşhis biraz

Immanuel Tolstoyevski’den Safsatalar Ansiklopedisi. Mantık, inanç, tartışma, özgür irade, evrimsel psikoloji, küme dinamikleri, retorik, öykücülük, aşk, şehvet, intikam… Reytingler için gereken ne varsa hepsini içeren bu geniş coğrafyaya safsata kapısından girmeyi deneyen birinci kişi ben değilim elbette. Aristo denen bir genç hepimizden önce davranmış. Lakin bizim içeri girince yapacaklarımız biraz farklı. Kendimizi akıllı sanıyoruz fakat bizi daima batıla, ezbere, sloganlara, kutuplaşmaya, kalabalığın aptallaştırıcı huzuruna çeken bir yanımız var. Maksadım “memleketi kurtarmak” yahut içinizdeki o maymundan bir übermensch yaratmak değil. Bu kitabın asıl gayesi, Delfi’deki Apollon Tapınağı’na 2500 sene evvel kazınmış o meşhur öğüdü yerine getirmek:  “Taşa oturma! P.S.: Kendini de teşhis biraz.” (Epsilon Yayınevi)

Düşen yıldızları toplasak tek tek

Ayça Erkol’dan Bir Kış Gecesi Konuğu. Yeryüzü dediğimiz kaypak yerden ışık bir anda çekiliverse… Güneş elini, ay eteğini çekiverse… Dev bir örtü açsak gökyüzünün tam altına ve düşen yıldızları toplasak tek tek… Geriye kalan şey karanlık değil, çırılçıplak soyunmuş, artık ışıktan korkmadığı için hiçbir şeyi saklamaya gerek görmeyen insan tabiatı olurdu… Hikayesini her yeni kitabıyla olgunlaştıran, çağımızın insani problemlerinin yanı sıra yazınsal arayışlarını da izleyen bir müellif. Seveceksiniz. (Alakarga Yayınları)

Farklı bölgelerden yemek ve sofra kıssaları

Sibel Özilgen Öyküleriyle Türk Mutfağı. Mutfak kültürümüzün zenginliğini keşfedebilmek ve genç nesillere aktarabilmek için Yeditepe Üniversitesi Gastronomi ve Mutfak Sanatları Kısmı’nda 2015 yılında başlatılan bir projenin eseri olan bu kitap, Türkiye’nin farklı bölgelerinden on beş kentin mutfak kıssalarını anlatmaktadır. Görüşmeler 60-65 yaş üstü, yaşadığı kentin, köyün yemek kültürünü hatırlayan yahut yaşatan, çoğunlukla bayanlardan oluşan bir kümeyle gerçekleştirilmiştir. Adana’dan Sivas’a, Giresun’dan Urfa’ya Türkiye’nin farklı bölgelerinden yemek ve sofra öyküleri, yemeğin hazırlandığı mutfaktan, paylaşıldığı sofraya kadar farklı pencerelerden sorularla ele alınmıştır. Her görüşme kendi öyküsünü anlatmaktadır. Bu sebeple bu çalışma yalnızca yapılan görüşmelerin ışığında bir kentin mutfak geleneğini yansıtmaktadır. (Yeditepe Üniversitesi Yayınları)

Hayatın manasını duyumsatan serüven

Behiç Ak’tan Altı Kırk Dört Dalgası. “Çocukların da entelektüel bir dünyaları var” diyen usta müellif, bu kere hayatın manasını duyumsatan yaratıcı bir yazma serüveni sunuyor. Yazmaya odaklanamayan müellifimiz, bunları sorgularken, baş kahramanı kapıya dayanınca kendini hikayesinin içinde bulur. Tanıdığı enteresan beşerler, sıradışı karakterler olarak hikayesinde yaşamaktadır: Matematikçi Mecnun Beyefendi, hayali köpeğini arayan Doğan, gezici kütüphanesiyle Nigar Hanım, annesini özleyen Şehrazat, horoz Muzaffer Beyefendi, altı kırk dörtteki o dalga ve daha nicesi… Yazmak üzere masasına oturduğu gün, güçlü bir horoz sesi duyan yazarımızı kahramanları kadar, olayların akışı da şaşırtacaktır… (Günışığı Kitaplığı)

Müzikle iç içe bir aile

Sima Özkan’dan Büyük Orkestra. Doğa’nın ailesi İstanbul’dan ayrılıp kıyı kasabasına, Bozburun’a yerleşmeye karar verir. Müzikle iç içe bir ailede yetişen Tabiat taşındığı bu yeni yerde etrafıyla, denizle, canlılarla büyük bir ailenin bir modülü olduğunu düşünür. Tıpkı bir orkestra gibi… Tabiat, yaz tatilinde öğretmeninin teklifiyle günlük tutmaya başlar. (Hep Kitap)

Sanata ve sanat kurumlarının gelişimleri

Cumhuriyet’in 50 Yıllık Sesi. “Biz bir seferlik sanat yapıyoruz bir sefer söylüyoruz ve bitiyor.” 50 yıllık sanat hayatı boyunca Türkiye’de ve Türkiye dışında opera ve konser şarkıcılığı yapmış bariton Mesut İktu’ya ilişkin bu kelam. Tıpkı vakitte Türkiye’de tekraren sanat kurumu, üniversite ve konservatuvar yöneticilikleri yapmış olan Prof. Mesut İktu’ya ilişkin. Bu kelam, ayrıyeten Mesut İktu’nun ömrünü da özetliyor. Bu ömrün kendisini ise kitabı hazırlayan Seyit Yöre sunuyor. Bu bir kezlik sanatın nasıl icra edildiğine konser salonları dışından bakmamızı sağlayan bir tanıklık bu hayat. Sanatkarın aile, okul ve tecrübeleriyle nasıl yetiştiğine olduğu kadar sahne hazırlıklarına orkestra, dekor, kostüm ve ışıkla ahengine dair bir tanıklık. Bir sanatkarın tecrübelerinden kaynaklı bir yönetici olarak sanata ve sanat kurumlarının gelişimlerine kazandırdıklarına; yapamadıklarına, eksik kalanlara, zorunluluklara dair bir iç bakış. (h2o Kitap)

Güç bir sıkıntıyla karşı karşıya kalır

Jesse Ball’den Listenin Sonu. Eşini kaybetmiş bir adam, kendisinin de çok fazla vaktinin kalmadığını öğrendiğinde, sıkıntı bir sıkıntıyla karşı karşıya kalır: çok sevdiği Down sendromlu oğluna kim bakacak? Oğluyla birlikte son bir sefer seyahate çıkmak için bir devlet dairesinde nüfus sayım memurluğu vazifesine başvurur.
Nüfus sayımı işi için ülkenin en uzak köşelerine seyahat ederken, adam ve oğlu birçok beşerle karşılaşır. Kimileri onları meskenlerine buyur eder, kimileriyse onlardan kaçınır. Alfabenin harfleriyle isimlendirilen kasabaların sonuncusu olan Z’ye yaklaşırken, adam kendine sorar: oğluma nasıl veda edeceğim? Şayet Jesse Ball’un yapıtlarında bir nakarat varsa, o da şefkat, incelik ve empatinin her türlü kural ve otoriteyi gölgede bırakmasıdır. (Alfa Yayıncılık)

Son kent oldun son şiir oldun

Sibel Akova’dan Son Kent Med-Cezir. Senin gidecek yerin vardı, benim kelimelerim… Sen gittin, gittiğin kent oldun, son kent oldun, şiir oldun… (Gece Kitaplığı)

Yeni bir okuma kılavuzu

Turgay Anar’dan Huzur Atlası. Kitap, Türk edebiyatı için son derece kıymetli olan Huzur romanının yalnızca edebiyat tabirlerini değil romandaki kahramanların boyutlarını, eşya ve objelerin anlatıya katkılarını; kültür, sanat, iktisat, siyaset, tarih, sosyoloji, psikoloji, ideoloji, fotoğraf ve görsel sanatları ilgilendiren kavram, mevzu, gönderme, tema, eser, kişi ve tartışmaları da kuşatan tarafıyla farklı, enteresan, çok cepheli bir inceleme ve yeni bir okuma kılavuzu… Muharririn ağır bir emekle tamamladığı elinizdeki eser, Huzur üzere derin manalar içeren bir edebî metne dört yüzden fazla husus ile ayna tutarak onun karanlıkta kalmış yanlarını aydınlatıyor. Müellif, yapıtın ışıltılı istikametlerini gösterirken öteki yandan da kapalı alanları üzerinde zihni hareketlendirecek noktalar buluyor ve Huzur üzere varlıklı göndermeler barındıran bir romanı çeşitli mana ve yorum prizmalarından geçirerek derin kontaklarını irdeliyor. (Kapı Yayınları)

Akıl sır ermeyen bilakis bir hayat

Francis Scott Fitzgerald’tan Benjamin Button’ın Tuhaf Kıssası. Benjamin Button doğduğu gün hastaneden babasıyla birlikte yürüyerek çıktı. Emekleme çağında bastonla geziyor, oyuncaklardan çok babasının purolarını aşırmayı seviyordu. Büyüdükçe kır saçları renklendi, kırışıklıkları yok oldu; orta yaşlı bir adamken evlendiği bayandan delikanlıyken sıkıldı. Benjamin’in bile akıl sır erdiremediği aksine bir hayatı bahis eden kitap, muharririn fantastik öğelerle dolu öbür hikayelerinden “Ey Kızıl Saçlı Büyücü!” ile bir ortada. (Can Yayınları)

Sahaflardan çok mektup topladım

Hazal Yılmaz’dan Görülmemiş Mektuplar. “Yıllar içinde uzaktakilere, gideceğim yerlerdeki kendime, bırakılanlara, bırakılamayanlara çok mektup yazdım. Çok mektup kaybettim. Çok mektup bekledim. Sahaflardan çok mektup topladım. O mektuplarda yazılanlara çok ağladım. Çok mektup yırttım, çok mektubu buruşturup attığım çöplerden topladım. Çok yabancıyla mektup sayesinde tanıştım. Çok sevgiliden mektupla ayrıldım lakin mektuptan hiç ayrılmadım. Mektup yasaksızlıktı. Mektup yalansızlıktı. Mektup vazgeçmeyişti. Mektup iki uzak noktayı bağlayan yakınlıktı. Yaşadığımızın kanıtıydı, mektup.” (Karakarga Yayınları)

Analar palavra söylemez çocuklarına

Hüsnü Mahalli’den Filistin Benimdir-Ortadoğu’nun Kanlı Tarihi. İsrail’e karşı direnişe katılan Filistinli bir genç kendisi öldükten sonra annesine verilmek üzere bir mektup yazmış ve arkadaşına vermiş. Mektubu alan annesi hiç ağlamadan okumuş: “Anacağım; bir insanı kendi toprağından söküp atabilirler ancak o insanın yüreğinden vatan sevgisini yok edemezler zira vatan anadır. Yani sensin. Anacığım; vatanımı kurtarmadan öldüğüm için sakın kızma bana. Çok yakında babam ve dedemle birlikte mezarlıktaki herkesi örgütleyerek evvel toprağın altını sonra üst çıkıp üstünü de kurtaracağız. Çok yakında zeytin ağaçlarımız özgür olacak. Yafa portakallarımız çiçek kokacak. Unutma bunları sen söylemiştin bana. Analar palavra söylemez çocuklarına. Sen söyledin ben inandım zira sen anasın, zira senin ismin Filistin. Ben ölmedikçe sen sonsuza dek yaşayacaksın.” (Kırmızı Kedi Yayınları)

Başarısızlığı, aşkı, bahadır bir sesle anlatıyor

Binnaz Avcı Tünaş’tan O kadar da değil. Muharririn Instagram’da paylaştığı gündelik hayata dair yazıları takipçileri tarafından çok beğenilince, tekrar onlardan gelen taleple bir kitapta toplandı. Muharririn bahçesindeki eski ahşap sedirinde kaleme aldığı yazılarında neler yok ki! Bodrumluların pek sevdiği merdaneli çamaşır makinesinden bozma sobalarını, Ege kışlarını, köpeği Jolie’yi, İstanbul simitçilerini, seksenlerde çocuk olmayı, yalnızlığı, başarısızlığı, aşkı, depresyonu, bayan olma hallerini, ailenin ve dostların gücünü, yüreğinden gelen yavuz bir sesle anlatıyor. Kitabı okurken bazen gülümseyecek bazen de kendi içinizde yükselen sorulara yanıt vermeye çalışacaksınız. (Mona Kitap)

İsimsiz kahramanların destansı kıssası

Gülseren Engin’den Smyrna’nın Yazgısı. Kitap, bir üçlemenin son kitabı. Ağlama Smyrna Döneceğim isimli birinci kitap Yunan işgali öncesi Smyrna’yı (İzmir’i), akabinde gelen Smyrna’nın Gözyasları ise işgal sonrası Ege’de Kuvay-ı Milliye’nin kuruluşunu, halkın ve efelerin Yunan ordusuna direnışini anlatıyordu. Bu kitap ise İstanbul’un işgalini, TBMM’nin kuruluşunu ve Kurtuluş Savaşı’nı, tekrar pek çok isimsiz kahramanın öyküleriyle lisana getiriyor. Rum kızı Smyrna ile Yüzbaşı Çakır Osman’ın, Seher ile Tilki Mahmut’un ve Gördesli Makbule ile Usturumcalı Halil Efe’nin aşkları tüm zahmetlere direnmeyi başarıyor. Gerçek olayların ve isimsiz kahramanların destansı hikâyesi… (Remzi Kitabevi)

Mevte terk edilen askerlerin öyküleri

Tahar Ben Jelloun’dan Işığın O Kör Edici Yokluğu. 10 Temmuz 1971 gecesinden beri yaşım yok. Ne ihtiyarladım ne gençleştim. Yaşımı yitirdim. Artık yüzümden okunmuyor. Gerçek şu ki, var olmadığım için kendime bir yüz veremiyorum. Hiçliğin yanı başında durdum kaldım, orada vakit yok, rüzgâra kapılmış, hafif bir meltemin dalgalandırdığı beyaz çarşaftan oluşan o uçsuz bucaksız kıyıya bırakılmış, bağrına sığınan yıldızların, imajların, çocukluk düşlerinin boşaltıldığı gökyüzüne savrulmuş, vaktin içindeki her şey yok olmuş, İlah bile. Fas Kralı’na yönelik başarısız bir suikast teşebbüsünden sonra, gözlerden uzak bir zindana kapatılıp yirmi yıl boyunca yavaş bir mevte terk edilen askerlerin gerçek öykülerinden hareketle yazılmış. Muharrir, zifiri karanlık hücrelerinde, hayattan yalıtılıp unutulan askerlerin kıstırıldıkları yere nasıl dayanabildiklerini, daha doğrusu vakit içinde nasıl heba olduklarını anlatıyor. (Sia Kitap)

Bu küçük kitapçığın yükü pek çok cilde denk

Karl Marx, Friedrich Engels’ten Komünist Manifesto. Komünist Manifesto bilimsel sosyalizmin en değerli program dokümanlarından biridir. “Bu küçük kitapçığın yükü pek çok cilde denktir. Bugüne dek uygar dünyada örgütlü ve mücadeleci proletaryanın tümüne hayat ve hareket veren onun ruhudur.” Lenin. Karl Marx ile Friedrich Engels tarafından Komünistler Birliği’nin programı olarak kaleme alınan Komünist Manifesto’nun birinci basımı 1848 Şubatında Londra’da 23 sayfa hâlinde yayınlandı. O tarihten bugüne belirli başlı dünya lisanlarında Manifesto’nun sayısız basımı yapıldı; bugün de yaygın bir ilginin konusu olmaya devam ediyor. (Sözcü Kitabevi)

Atatürk’e duyduğum gönül borcum

Sevinç Doster’den Atatürk’e Hasret Mürekkepli Mektuplar. Muharrir, bu kitapla “23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı’yla çocukluk günlerimi; 19 Mayıs Gençlik ve Spor Bayramı’yla öğrencilik ve gençlik yıllarımı; 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı’yla Cumhuriyet bedellerine bağlılığımı coşkuya, mutluluğa, gurura dönüştüren büyük Atatürk’e, O’nun mayaladığı sağlam Cumhuriyet hamurunda yoğrulmuş biri olarak borcumu ödemek istedim. Bu kitapla okudukça anladığım, anladıkça anlatmaya çalıştığım ve asla bitiremediğim 57 ciltlik dev yapıtın büyük kahramanına şükranlarımı sunmak istedim. Özetle; bu kitap her mevzuda yol gösteren, ufuk açan, sıkıntıya deva olan Atatürk’e duyduğum gönül borcumun, vefa borcumun ifadesidir” diyor. (Tarihçi Kitabevi)

Sözcü