Dizginlenemez öfkeye dönüştü

Philip Roth’tan İnsan Lekesi. Clinton’ın oval ofis skandalının akabinde çalkalanan Amerika, kendi bedellerinin dahi sorgulandığı büyük bir çatışma atmosferinin tesirinde kalır. Küçük bir Amerikan üniversitesinde dekanlık vazifesini de yürüten Profesör Coleman, hiçbir ikinci mana yüklemeden kullandığı bir söz yüzünden töhmet altında kalır. Üzerine kara çalınmış biri olmanın yarattığı hayret, dizginlenemez bir öfkeye dönüşür. Çözülen Coleman, akabinde şaşkınlık uyandıran sırlar bırakacağı yeni bir hayatın kapısından girer. Roth’un çabukla yazılmış hissi veren cümleleriyle, zekâ ve tutkuyla örülü romanı haksızlık eder derecede parlak bir roman. -The Guardian. Öfkeyle patlayan, fikirlerin uğuldadığı, göz kamaştırıcı dokunuşlarla dolu sıra dışı bir kitap. -Sunday Telegraph (Yapı Kredi Yayınları)

Komplo teoriler ustalıkla harmanlanmış

Friedrich Schiller’den Hayaletgören. Romantik ve gotik niyet geleneği üzerinde kıymetli tesirler bırakan Alman oyun muharriri ve şair müellifin okültizm, spritüalizm motifleriyle devrin komplo teorilerini ustalıkla harmanlandığı bir kitap. 1787-1789 ortası Thalia mecmuasında kısım bölüm yayımlandığında büyük ilgiyle karşılaşan bir roman fragmanı. Müellifin kitapta işlediği motifler sonradan E.T.A. Hoffmann’dan Thomas Mann’a uzanan bir yelpazede sıklıkla yine edebiyat sahnesine taşındı, kullandığı anlatım teknikleri ise Edgar Allan Poe, H.P. Lovecraft ve Clark Ashton Smith üzere isimler tarafından benimsendi. (Can Yayınları)

Çınar ağacının çıktığı seyahat

Bilge Buhan Musa’dan Yaşlı Çınar Ağacı-Sıfır Atıkla Yaşa. Kitap, yaşlanan bir çınar ağacının bir gün kesilerek kâğıt olmak üzere çıktığı seyahati anlatan bir hikaye. Kullanıldıktan sonra pek çok farklı yerde fonksiyonunu sürdüren yaşlı çınar ağacı, bu sonsuz seyahatte pek çok serüven yaşıyor. Bizler bu geri dönüşüm hikayesi sayesinde ağaçların kesilmesinin önlenebileceğini ve bir ağacın farklı formlarla da olsa dünyayı nasıl gezebileceğini öğreniyoruz.
Bu kitabın görselleri yalnızca geri dönüşümlü kâğıtlar kullanılarak hazırlandı. İçinde yaşadığımız gezegen bizim hayat kaynağımız. Küçük farkındalıklar, dünyamızın kaynaklarının yanlışsız kullanımı için atılan büyük adımlar demektir. Geri dönüşüm ve yine kullanım üzere tahliller dünyamızı korumak için ferdi olarak yapabileceğimiz en kıymetli davranışlardandır. (Altın Kitaplar)

Güce ve cinselliğe dair zımnî manalar

D.H. Lawrence’den Tilki. Birinci Dünya Savaşı sonrasında bir İngiliz köyünde, Nellie ve Jill isimli iki genç bayan, yaşadıkları çiftliği yönetim etmeye çalışmaktadır. Soğuk kış ayları beraberinde hastalık ve yiyecek meşakkatini da getirecektir. Bu çaresiz bekleyiş sırasında bir tilki çiftliğe dadanır ve tavukları kaçırmaya başlar. Nizamlarını bozan bu hayvanı öldürme eforları sonuçsuz kalır ve tam o sırada, savaştan dönen genç bir asker kapılarında belirir… Kitap güce ve cinselliğe dair kapalı manalarla dolu bir hikaye. (Can Yayınları)

Çelebi’nin şiirine yaklaşmak isteyenler

Asaf Halet Çelebi’den Mevlana ve Mevlevilik. Yapıtlarından çevirdiği örneklerle Mevlânâ’nın edebî ve tasavvufî zevkini okurla paylaşan Çelebi, Mevlevîlik tarikatının Türk kültür ve sanatındaki kıymetine değinirken, Mevlevîlik’in âdetlerini, adabını, sıkıntı kavramını, semâ‘yı ve Anadolu’daki siyasi ve manevi prestijini inceliyor. Mevlânâ ve Mevlevîlik hem tasavvufa ilgi duyanlar hem de Çelebi’nin derinlikli şiirine bir adım daha yaklaşmak isteyenler için değerli bir kaynak. Ben konuşan bülbülüm, kokan gülüm, sevgilisini arayanım ve ben zımnî şeyleri ortaya çıkarmak istiyorum. Ben işi olmayanların işiyim, hasta kalplerin derdiyim, tacirlerin kazancıyım ve benim başım sevdalıdır. Genç, ihtiyar benim. Hoş, berbat benim. Süt ve hurma benim. Hem namaza devam eder, hem namazsız otururum. Hem sabahı bilirim, hem akşamla aşinalığım var. Dünya ve ukbâ benim. Tûtî ve kumru benim. İn, cin benim ve ben denizlerin incisiyim. (Everest Yayınları)

Biraz cüret ve yaşama sevinci

Gamze Sürcan’dan Düşlerimin Koyunu. Birini çok özlediğinde, kalbinin ortasına koca kulaklı, kocaman bir fil oturur mu? Pekala ya, cebinden yaşama sevinci çıkarıp seni gülümseten arkadaşın oldu mu hiç? Gamze’nin oldu. Denizde kaybolan anne ve babasını çok özlediği o gece, uyumak için saydığı koyunlardan biri, pat diye yatağına düşüverdi. Bu pofuduk koyun, ceplerinde biraz yürek biraz da yaşama sevinci taşıyordu. Üstelik, Gamze’nin anne ve babasını bulması için de olağanüstü bir fikri vardı! Hayal kurabilen, hayallere girebilen ve sürü psikolojisine uymayan Altın Postlu Koyun, onlara yardım edebilirdi. İki arkadaşı sevinçli bir macera bekliyordu… (Kırmızı Kedi Yayınları)

Büyük kentlerdeki daralmış hayatlar

İlknur Özdemir’den Senin Hikayen Hangisi… “Yazarın birinci kitabı. Duru, yalın, pırıl pırıl bir Türkçe’yle, abartıya kaçmadan, yapaylığa düşmeden, sıcak, bir o kadar da hüzünlü hikayeler yazıyor. Büyük kentlerdeki daralmış ömürleri; içlerine kapanmış, kendi hikayelerini taşımaktan yorgun düşmüş insanları; son sözcükleri söylenmemiş yarım aşkları; yalnızlıkları; kalabalıktan kaçışları samimiyetle anlatıyor. Adanın ıssız sokakları, bomboş çay bahçeleri, otobüsler, vapurlar, deniz, birer tablo üzere gözümüzün önünde canlanırken, ele aldığı hikaye şahıslarının iç dünyalarını da ustalıkla yansıtıyor. Büyük kent yalnızlığı, iletişimsizlik, kitaptaki bütün hikayelerde hissediliyor. Hikaye bireyleri, her şeyden evvel anlaşılmak, birilerine itimat duymak istiyorlar. Muharrir da haklı olarak soruyor: Senin Hikayen Hangisi? Daha bu birinci kitabında İlknur Özdemir, kendine mahsus bir ses yakalıyor. Klasik hikaye yapısında durum hikayeleri yazarak yeni şeyler söylemeyi başarıyor.” Cemil Kavukçu. (Sia Kitap)

Çeviriler yapan bir entelektüel

William Faulkner’den İki Atılımda Zafer. Müellifin polisiye hikayelerini bir ortaya getiren İki Atılımda Zafer’in merkezinde Savcı Gavin Stevens var: Hem doğup büyüdüğü bölgeyi ve oranın insanını çok iyi tanıyan bir “Güneyli”, hem de Harvard’da ve Heidelberg’de okumuş, eski Yunancadan çeviriler yapan bir entelektüel. Stevens, Faulkner’ın destansı coğrafyası Yoknapatawpha’da işlenen cinayetleri çözerken bu iki dünyayı iyi tanımasından takviye alacaktır. Hadiseleri bir dedikodu havası içinde takip eden bölge halkı ve Stevens’ın yanından ayrılmayan, hadiseleri onun şuuru aracılığıyla izlediğimiz yeniyetmelik çağındaki yeğeni Charles bu hikayelerde okura eşlik eder. (Yapı Kredi Yayınları)

Amerika’da bir zencinin öyküsü

James Baldwin Ben Senin Zencin Değilim . “Amerika’da zencinin kıssası. Amerika’nın öyküsüdür. Güzel bir kıssa değildir.” Malcolm X, Martin Luther King Jr. ve Medgar Evers. Amerika’daki siyahi gayretin üç sembol ismi. Üçü de 40 yaşını görmeden öldürüldüler… Birbirinden farklı prosedür ve üsluplarla Amerika’daki ırkçılığa karşı uğraş eden bu üç “siyah adam”ın ortak arkadaşıydı muharrir. Muharririn tamamlayamadığı Remember This House isimli romanına ilişkin notlar, öteki doküman ve tanıklıkları bir ortaya getirip derleyen Raoul Peck’in, birebir isimle sinemaya da uyarladığı Ben Senin Zencin Değilim, Baldwin’in birçoğu kendi hayatından anlarla yıllardır değişmeyen Amerika’daki ‘zenci’nin kıssasını anlatıyor. (Kırmızı Kedi Yayınları)

Karşılıksız aşkın kıssası

Stefan Zweig’ten Meçhul Bir Bayanın Mektubu. Dağda geçirdiği tatilden Viyana’daki konutuna dönen ünlü roman muharriri R. imzasız yazılmış uzun bir mektup bulur. Tanımadığı bir bayandan gelen bu mektup, onun R.’ye duyduğu tutkulu fakat karşılıksız aşkının kıssasını anlatmaktadır. Çocukluğundan beri âşık olduğu R.’nin her yaptığını gözetleyen, adeta hayatının her anını ezberleyen genç bayan, on üç yaşındayken ailesiyle birlikte diğer bir kente taşınmış olsa da R.’yi aklından çıkaramamıştır, birkaç yıl sonra Viyana’da bir iş bulup oraya döner. Her akşam R.’nin meskeninin önüne sarfiyat, karşısına çıkar, R. ise genç kızı tanıyamaz, hatırlayamaz. Hoş, genç bir bayan olarak görür onu ve ilgilenir, böylelikle bu iki kişi ortasında tuhaf bir münasebet başlar, önüne gelen her bayanla gönül eğlendirmekten çekinmeyen bir çapkın ve kim olduğunu ona ısrarla açıklamayan bir bayan. Yalnızca birkaç sefer geceyi birlikte geçirirler, fakat beraberliklerinin umulmadık bir sonucu olur. (Sia Kitap)

Duyuşlar, düşünüşler, düşler, beklentiler

Yalçın Tosun’dan Aralığın Şiddeti. Çocukluğu, evliliği, aileyi, anneyi ve babayı, daima o kırılgan bakışla, daima bir ergen uyanışıyla ince ince işleyen, doyurucu hikayelerden oluşuyor kitap. Muharrir, mahremin çeperinde özgürce devinen duyuşları, düşünüşleri, düşleri, beklentileri anlatıyor. Gönlün kırıldığı yeri, zihnin sarsıldığı noktayı, hangi aradan olursa olsun şiddetin göründüğü aralıkları yakalarken anlatıcılığını giderek uçlara taşıyor. (Yapı Kredi Yayınları)

Gemiyle beş yıllık bir seyahat

Charles Darwin’den Lapa Lapa Kelebek Yağıyordu. Muharrir, şimdi genç bir tabiat bilimciyken İngiliz Kraliyet Donanması’na ilişkin Beagle isimli gemiyle beş yıllık bir seyahate çıkar. Rio de Janeiro’dan Avustralya’ya, Tahiti’den Falkland Adaları’na pek çok yeri görür ve buralara dair biyolojik, jeolojik ve antropolojik gözlemlerde bulunur. Kitap, Darwin’in Patagonya, Tierra del Fuego ve Macellan Boğazı’ndaki tecrübelerinden sahneleri, bu yerlerin tabiatına, canlılarına ve yerlilerine dair çok özel müşahedelerini içeren bir seçki. Seyahat dönüşü kaleme aldığı “Beagle Yolculuğu” isimli kitabından derlediğimiz, geminin güvertesine konan canlıların oraya nasıl geldiklerine dair isabetli varsayımlardan Şili sıradağlarına gerçek çıktığı yalnız bir seyahate kadar geniş bir yelpazeye yayılan bu kısımlar, Muharririn parlak bir bilim insanı olmanın yanı sıra, ne kadar iyi bir kaleminin olduğunu da gösteriyor. (Can Yayınları)

Varlıklı bir adamın oğlu olarak doğsa da…

Suat Çağlayan’dan Sinopeli Diogenes. Ilahlar yaradanı Zeus, âşık olduğu su perisi Sinope’yi “dünyanın en hoş yeri” diyerek Paflagonya’ya getirip bırakır. O günden sonra hoş Sinope’nin ismiyle anılacak kent, vakitle bir diğer düşünürün de memleketi olacaktır. Güçlü bir adamın oğlu olarak doğsa da dünya nimetlerini elinin zıddıyla iten, Büyük İskender’e bile “Gölge etme öbür ihsan istemem” kelamıyla baş tutan, gündüz vakti elinde fenerle “adam arayan” o Sinopeli, Diogenes’ti… Diogenes’in dünyanın tüm nimetlerinden ve hazlarından vazgeçişi, onu birinci gençliğinde çok sevdiği Aisa’dan ve kölelikten kurtardığı ve ömrü boyunca ona âşık kalacak Aspa’dan bile uzaklaştıracaktır. Bir fıçının içinde öldüğünde Diogenes’in feneri ve köpeğinden diğer bir şeyi yoktur, ancak ideoloji tarihine damga vuracak kelamları ve hayat usulüyle artık ölümsüzdür… (Kırmızı Kedi Yayınları)

Sözcü