İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB), İstanbullulara dağıtılmak üzere “25 Soruda Kanal İstanbul” isimli broşür hazırladı.
Broşürde yer alan 25 soru ve yanıtı şöyle:
1.Kanal İstanbul nedir, neden yapılmak isteniyor?
Kanal İstanbul, Karadeniz’i Marmara Denizi’ne yapay olarak bağlayacak, yaklaşık 45 kilometre uzunluğunda, 20,75 metre derinliğinde beton bir su yoludur. Kanal İstanbul’un yapılma hedefi, İstanbul Boğazı üzerindeki gemi trafiğini ve kaza riskini azaltmak olarak açıklanıyor.
2. İstanbul Boğazı’nda gemi trafiği artıyor mu, azalıyor mu?
İstanbul Boğazı’ndan geçen yıllık toplam gemi sayısı 2006-2018 yılları ortasında toplam yüzde 24 azalmıştır.
3. İstanbul Boğazı’nda gemi kazaları artıyor mu, azalıyor mu?
İstanbul Boğazı’nda son 15 yılda yaşanan kaza sayısı yüzde 39 azalmıştır.
4. Montrö Kontratı neden kıymetli ve Kanal İstanbul’un mukaveleye tesiri ne olacak?
Türkiye’nin kimi gemilere Kanal İstanbul’dan geçişi dayatması taraf devletlerden rastgele birini mukaveleyi sona erdirmeye itebilir. Bu türlü bir durumda yabancı savaş gemilerinin ve denizaltıların Boğazlardan geçiş hakkı doğacak ve Türkiye savaş vakitlerinde dahi Boğazları kapatma yetkisini kaybedecektir.
5. Türkiye, Kanal İstanbul’dan geçişi kimi gemiler için zarurî hale getirmezse ne olur?
Bu durumda, kontrat yürürlükte kalmaya devam eder. Lakin bu durumda, Boğaz geçişi hür ve ucuzken gemilerin ton başına beş kat daha fazla ödeyerek ve geçiş müddetlerini de uzatarak kanaldan geçmeleri için ortada bir sebep kalmaz.
6. Kanal İstanbul ne kadar müddette yapılacak ve kaça mal olacak?
Projenin tamamlanma müddeti toplam 7 yıl olarak duyuruldu lakin gerçekçi öngörüler bunun 10 yılı bulacağını ortaya koyuyor. Projenin 140 milyar TL’ye mal olacağından kelam ediliyor.
7.Kanal İstanbul’a ayrılacak bütçe öbür alanlarda kullanılsaydı neler yapılabilirdi?
Etraf ve Şehircilik Bakanlığı’nın kentsel dönüşüme ayırdığı bütçe 7 katına çıkarılabilir. 9 Marmaray projesi yahut 400 km uzunluğunda metro çizgisi yapılabilir. 150 yataklı 1.650 tane hastane yapılabilir. Bütün İstanbul’un riskli yapı sorunu çözülebilir.
8. Kanal İstanbul projesi ne kadarlık bir alanı kapsıyor?
Proje 10 ilçenin hudutlarının içine girmekte, 19 mahalleyi kapsayan 36 bin 453 hektarlık yani yaklaşık 90 bin futbol alanı büyüklüğünde bir alana yayılmaktadır.
9. Kanal İstanbul’la birlikte yeni alanlar imara açılacak mı?
Kanal İstanbul projesi ile birlikte 8.300 hektar alan yani ortalama bir İstanbul ilçesinin, örneğin Bağcılar’ın 3,5 katı bir alan imara açılmaktadır.
10. Kanal İstanbul proje alanında yaşayan İstanbullular projeden nasıl etkilenecek?
Proje hayata geçtiğinde tarım ve hayvancılık faaliyetleri sona ereceği için bölge halkının geçim kaynakları da yok olacak, yerleşik nüfus yerinden edilecektir.
11. Kanal İstanbul projesi tarım alanlarını nasıl etkileyecek?
Kanal İstanbul ile bölgedeki 134 milyon metrekare tarım alanı yok edilmekte ve bu alanların 83 milyon metrekaresi yapılaşmaya açılmaktadır.
12. Kanal İstanbul su kaynaklarını ve rezervlerini nasıl etkileyecek?
Proje Sazlıdere Barajı’nı büsbütün yok edecek. Terkos Gölü’nün su toplama havzası da yok olacak ve Terkos Gölü tuzlanma tehlikesiyle karşı karşıya kalacak.
13. Projeden orman toprakları nasıl etkilenecek?
Proje tesir alanında kalan ve projeden etkilenecek toplam orman toprağı 13 bin 400 hektar. Proje için 394 bin ağaç kesilecektir.
14. Marmara Denizi projeden nasıl etkilenecek?
Projeyle Marmara Denizi mikroplarından arınamayacak hale gelecek ve bu yalnızca Marmara’nın değil bu denize komşu olan Karadeniz ve Ege Denizi’nin de ekolojisini büsbütün değiştirecek ve yeni bir memleketler arası sorunun kaynağı olacaktır.
15. Kanal İstanbul projesinin İstanbul’un iklimine, doğal ömrüne tesirleri nasıl olacak?
Kanal İstanbul yapılırsa bölge on yıllar boyunca bir hafriyat ve inşaat alanı olacak. Bu daha fazla fosil yakıt ve sera gazı salımı manasına gelecektir. Kırsal alanlar yok olacak, kentsel ısı adaları artacak ve basınç farklılıkları, rüzgarlar üzere özellikler olumsuz etkilenecektir
16. Kanal İstanbul hava kirliliğini nasıl etkileyecek?
Kanal civarında yaşaması öngörülen 1,2 milyon ek nüfus günde 250 bin metreküpten fazla güç kullanacak, yaklaşık 2 bin ton katı atık üretecektir. Hafriyatlar nedeniyle her gün 10 bin kamyon, araç trafiğine katılacak, karbondioksit emisyonunu artıracaktır. Kanaldaki gemi bacalarından çıkan zehirli gazlar da etrafında kıymetli hava kirliliği ve sıhhat sorunlarına neden olacaktır.
17. Kanal İstanbul sarsıntı ve öteki afetler açısından risk taşıyor mu?
İstanbul’un beklediği büyük zelzele çok daha yüksek bir şiddet ile burada hissedilecek, kanal yapısı bundan önemli hasarlar görecektir. Tsunami dalgalarının kanalın içerisine girmesiyle tesir ve yıkım çok daha büyük olacaktır.
18. Kanal İstanbul’la birlikte İstanbul nüfusunun yarısı bir adada mı yaşamak durumunda kalacak?
Evet. İstanbul Boğazı ile açılacak kanal ortasında oluşacak adaya 8 milyonluk bir nüfusun hapsedilmesi üzere bir durum ortaya çıkacak. Bu adaya yalnızca deniz yolu, köprü yahut tüneller vasıtasıyla ulaşılabilecek.
19. Kanal İstanbul projesi arkeolojik alanları nasıl etkileyecek?
Bathonea Antik Kenti, Yarımburgaz Mağaraları, Küçükçekmece iç dış kumsalı, Soğuksu 1. Derece Doğal Sit Alanı ve Rhegion 2.Derece Arkeolojik Sit Alanları yok olma tehlikesiyle karşı karşıyadır.
20. Proje sürecinde kaç ton hafriyat çıkacak, hafriyat nasıl taşınacak ve maliyeti ne olacak?
Yaklaşık 4 yıl içinde, 1,1 milyar metreküp düzeyinde hafriyat ortaya çıkacaktır. Bunun bedeli bugünkü fiyatlar ile yaklaşık 32 milyar TL tutmaktadır.
21. Kanal İstanbul’un inşaat sürecinde ve sonrasında İstanbul trafiği nasıl etkilenecek?
4 yıl boyunca sürecek inşaatlardan elde edilecek hafriyatlar düşünüldüğünde, saatte 418, günde 10 bin hafriyat kamyonu trafiğe katılacak, toplam 3,4 milyon yeni seyahat oluşacaktır. Yalnızca bu yoğunluk bile İstanbul trafiğinin yüzde 10 artmasına sebep olacaktır.
22. Proje kapsamında inşa edilecek limanlar deniz yolu nakliyeciliği için gerekli midir?
Bu hususta rastgele bir tahlil ya da çalışma kelam konusu değildir. Marmara Konteyner Limanı ile Karadeniz Konteyner Limanı projelerinin, Kanal İstanbul projesi ile direkt bir gerekliliği ve münasebeti olmadığı üzere, hiç bir kamu faydası ve dengeli münasebeti de bulunmamaktadır.
23. Kanal İstanbul projesi için güvenebileceğimiz, teknik açıdan kâfi bir ÇED Raporu yok mu?
Maalesef. Kanal İstanbul’un Çevresel Tesir Değerlendirmesi (ÇED) Raporu’nu inceleyen uzmanlar, teknik değerlendirmelerin kısıtlı olduğunu tespit etmişlerdir.
24. Kanal İstanbul sürecinde halkın bilgilendirilmesi ve iştiraki sağlandı mı?
Böylesine büyük bir proje için iştirakçi bir süreç yürütülmemiş, yalnızca tek bir toplantı yapılmıştır. Üstelik, 27 Mart 2018 tarihinde, Arnavutköy Belediye Binası Kültür Merkezi’nde gerçekleştirilen halkın iştiraki toplantısına projeden direkt etkilenecek bölge halkı ve muhtarlar alınmamış, salon diğer ilçelerden otobüslerle getirilen iştirakçilerle doldurulmuştur.
25. Kanal İstanbul’a kimin muhtaçlığı var?
İşsizlik, yoksulluk, trafik, eğitim ve sıhhat hizmetlerinde yetersizlik, betonlaşma, zelzele riski üzere sıkıntılarla uğraşan İstanbulluların, Kanal İstanbul üzere bir muhtaçlığı, bu türlü bir önceliği hiç yok. Kanal İstanbul, kimileri için düş üzere bir proje. Mesela kanal güzergahından yerler, yerler kapatmış, rant ve spekülasyon işlerini iyi bilenler için… Mesela bu projeden ihale alacak olanlar için ki hangileri olabileceğini hepimiz biliyoruz.Mesela ortaya çıkacak devasa rantı yönetecekler için… Kanal İstanbul’a onların çok muhtaçlığı var.
Sözcü
