E-ticarete olan ilginin artması ile birlikte, “Sanal Pazar” olarak isimlendirilen, çok sayıda markanın eserlerini satışa sunan internet sitelerinden ya da firmaların kendi internet sitelerinden alışverişler yapıyoruz. Hatta, toplumsal medya hesapları üzerinden de alışverişler gerçekleştiriyoruz.

E-ticarette ortaya çıkan artışa bağlı olarak, kargo ve dağıtım firmalarının iş yüklerinde kıymetli artışlar yaşanmaya başladı. Bu durum, kimi sıkıntıların yaşanmasına neden oluyor.

PAKET, TESLİM ANINDA KARGO ELEMANI İLE BİRLİKTE AÇILIP DENETİM EDİLMELİ

Tüketiciler Derneği (TÜDER) Genel Lideri Levent Küçük’ün verdiği bilgilere nazaran uzaktan satışlarda ortaya çıkan en kıymetli problemlerden birisi, satın aldığımız eserin kargo ile tesliminde yaşanıyor.

Küçük’ün aktardığı bir örnek olayda, tüketici internetten (uzaktan satış yoluyla) satın aldığı çaydanlık ekibini, kargo teslim tarihinden yaklaşık 30 gün sonra ambalajını açıyor. Paketten çaydanlık kadrosunun kırık çıkması üzerine, fotoğraflarını çekerek firmaya değişim için müracaat ediyor, firma değişim talebini kabul etmiyor. Firma, tüketicinin talebini geri çevirme münasebeti olarak, paketin teslim anında kargo elemanı ile birlikte açılıp denetim edilmemesini ileri sürüyor.

TÜKETİCİ KARGODAN TESLİM ALDIĞI ESER YANLIŞLI ÇIKARSA NE YAPMALI

Tüketici, maddi ziyanının tazmini maksadıyla (Çaydanlık grubu için ödediği bedelin iadesi için) Tüketici Hakem Heyetine müracaat ediyor. Buradaki değerli sorun, çaydanlık kadrosu ne vakit kırılmıştır? Kırık mı teslim edilmiştir? Yahut teslim alındıktan sonra tüketici tarafından mı kırılmıştır? Tüketicinin yalnızca eserin fotoğrafını çekip, firmaya müracaat etmesi kâfi midir?

TÜKETİCİNİN HİÇBİR MÜNASEBET GÖSTERMEKSİZİN VE CEZAİ KOŞUL ÖDEMEKSİZİN 14 GÜN İÇİNDE CAYMA HAKKI VAR

Mevzuyu yasal açıdan kıymetlendirecek olursak, yürürlükteki 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun kararları (Madde 48) mucibince, telefon yahut internet yoluyla yapılan alışverişlerde (Uzaktan satışlar, aralıklı sözleşmelerde) hiçbir münasebet göstermeksizin ve cezai koşul ödemeksizin 14 gün içinde tüketicinin cayma hakkı bulunmaktadır. Teslim edilen bir eseri, mutat bir denetim sonrası (özellikle tıbbi eserleri, elektronik eserleri yahut cep telefonu üzere eserleri kullanmamak şartıyla) gerekçesiz 14 gün içerisinde cayma bildiriminde bulunarak iade edebilir.

PAKETTEN ÇIKAN “AYIPLI BİR MAL” OLABİLİR

Kelam konusu olayda ise, çaydanlık kadrosunun paketten kırık çıkması nedeniyle “ayıplı bir mal” olma özelliği ortaya çıkabilir.

MALIN AYIPSIZ OLDUĞUNU ALICI DEĞİL, SATICI İSPAT ETMELİ

Ayıplı mallarda ise, satın alma tarihinden itibaren birinci 6 ay içerisinde ortaya çıkan ayıplarda, malın satış anında ayıplı olduğu kabul edilerek, malın ayıpsız olduğunun ispat kaidesi, satıcıya ilişkin bulunuyor (6502 sayılı Kanun Md.10). Bu durumda tüketici; malı iade etme, değiştirme, onarılma ya da misli ile değiştirme haklarından birine direkt sahip olabiliyor.

TESLİM ANINDA DENETİMİN KIYMETİ ORTAYA ÇIKIYOR

Uygulamada, kargo elemanları eserleri en seri formda teslim edip, adresten süratle ayrılma eforu içerisinde bulunuyor. Bu durumda, teslim alınan paketi kargo elemanı ile birlikte açıp denetim etme imkanı neredeyse yok. Kimi kargo firmalarının sunduğu “Kontrollü Teslimat” (Kargo elemanı ile birlikte ambalajı açıp denetim etme ve sonra teslim alma uygulaması) hizmetinde bunu gerçekleştirmek mümkün bulunuyor.

ESER TESLİM ALIRKEN TESLİM EDİLECEKLER:

Levent Küçük bu husus hakkında diyerek bu hususta kıymet verilecek hususları şöyle sıralıyor:

1-Alışveriş öncesi firmalar hakkında iyi araştırma yapılarak, haklarındaki tüketici şikayet ya da memnuniyetlerinin dikkate alınması,

2-Alışverişlerde kurumsal kimlikleri bilinen emniyetli web sitelerinin ya da firmaların tercih edilmesi,

3-Satın alınan eserlerin kargo ile tesliminde “Kontrollü Teslimat” uygulamasının tercih edilmesi, satış yapan firmaların eser gönderimi sırasında bu yolu kullanmalarının istenmesi,

4-Kargo elemanı tarafından teslim edilen eser ambalajlarını uzun müddet bekletmeden (en geç 14 gün içinde) açılması,

5-Uzaktan satışlarda (mesafeli sözleşmelerde) hiçbir münasebet göstermeksizin ve cezai koşul ödemeksizin 14 gün içinde tüketicinin cayma hakkı bulunduğunun bilinmesi,

6-Ayıplı mallarda, satın alma tarihinden itibaren birinci 6 ay içerisinde ortaya çıkan ayıplarda, malın satış anında ayıplı olduğu kabul edilerek, malın ayıpsız olduğunun ispat kuralının satıcıya ilişkin olduğunun bilinmesi,

7-Kargo elemanı tarafından teslim anında, paketin mümkünse kargo elemanı ile birlikte açılarak satın alınan eserin denetim edilmesi, eserinin hasarlı ya da bozulmuş olması halinde, kargo elemanı ile birlikte tespit yapılarak, eserin fotoğraflarının çekilmesi,

8-Kargo elemanının eseri teslimi sonrası paketin açılması durumunda, eserinin hasarlı ya da bozulmuş olması halinde, eserin fotoğrafını çekerek, apartman vazifelisi, komşu üzere aile dışındaki 3. şahıslar ile birlikte bir tutanak düzenlenerek, durum tespiti yapılması,

9-Hasarlı yahut bozulmuş eserlerin varlığı halinde, evvel satın aldığımız firma ile irtibata geçilmesi, sonuç alınamaması halinde, maddi zararlarımız için Tüketici Hakem Heyetlerine müracaatta bulunulması.

Ensonhaber