Çankırı’da Mesut Açıkgöz’ün boşandığı eski eşi Gülay Açıkgöz’ü çilingir yardımı ile açtırdığı kapının gerisinde pusu kurarak öldürmesinin şoku sürüyor. Çilingirler kapı açmadan evvel neye dikkat etmeli, tutanak nasıl tutulmalı, her çilingir istediği kapıyı açabilir mi, komşular neler yapabilir? İstanbul Anahtarcılar ve Çilingirler Esnaf Sanatkarlar Odası Lideri Sinan Bakkal anlattı.

“İNTERNETTEN ÇİLİNGİR ÇAĞIRMAYIN”

“KİMLİK KARTI TALEP EDİN”

Çilingirin de yükümlülükleri olduğunu kaydeden Bakkal, “Kapıyı açmadan evvel kesinlikle tutanak tutmalı, üzerinde çilingir olduğunu belgeleyen bir kimlik olmalı. Çilingiri çağıran şahıslar de geçersiz olup olmadığını anlamak için kimlik ile dokümanını talep etmeli” diye konuştu.

“MALZEMELERİ SATILIYOR, EVRAKSIZ DÜKKAN AÇILIYOR”

Çilingir gereçlerinin satışının da yasal bir düzenlemeye bağlı olmadığını ve isteyen herkesin ustalık dokümanına gerek kalmadan dükkan açtığını belirten Bakkal, “Bu bireylerin evraksız dükkan açmalarına müsaade verilmemeli, yaptırım uygulanmalı. Tespit edildiklerinde ise kendilerine yasal mühlet veriliyor onlar da bu müddette süratlice doküman ediniyorlar. 1 günde evrak veren yerler bile var” tabirlerini kullandı.

“ÇİLİNGİR DE KİŞİNİN HAREKETLERİNİ İZLEMELİ”

Çilingircinin de kişinin hareketlerini izlemesi ve sahiden orada yaşadığını tespit etmesinin zahmetlerine de değinen Bakkal, şöyle devam etti:

“Çilingir, kişiyi izlemeli, komşulara merhaba diyor mu, nasıl bakıyorlar ona. Ya da bu kişiyi tanıyor musunuz diye sormalı. Şayet içine sinmeyen bir durum varsa kapıyı açsa dahi kesinlikle 155’i arayıp durumu bildirmeli. Komşular da dikkatli olmalı ve çilingirin yanındaki kişi orada yaşamıyorsa çabucak haber vermeli.”

“ÇİLİNGİRLER SANIK SIFATI İLE YARGILANABİLİR”

Çilingirin açtığı kapıların arkasında işlenmesi beklenen cürümlerle ilgili görüşlerine başvurduğumuz Avukat Kevser Yıldırım, şöyle konuştu:

“Konut tipi dokunulmazlığını ihlal olarak işlenen bu hata, Hürriyete Karşı Kabahatler başlığı altında düzenlenmiştir. Bu kabahat, ‘Bir kimsenin konutuna, iş yerine yahut bunların eklentilerine isteğe karşıt olarak girme yahut istek ile girilen yerden çıkmama fiilleriyle’ işlenmektedir. O halde ister çilingir ister öteki biri olsun hiç kimsenin konutuna ve yahut iş yerine isteği dışında girilmesi kabul edilemez ve şikayete bağlı olarak cezalandırılır. Çilingirlerin bu durumda, berbat niyetli bireyler tarafından kullanılmaları ve sanık sıfatıyla yargılanmaları kelam konusu olabilecektir.”

YASAL DOKÜMANLAR DENETİM EDİLMELİ

“Yasal bir düzenleme olmamasına karşın çilingirler gerekli dokümanları denetim etmeli (tapu, kira kontratı kimlik vb.) ve açacakları kapının mesken sahibinin müsaadesi dahilinde olduğundan emin olmalı” diyen Yıldırım, çilingirlerin yargılandıkları evraklar olduğunu da kaydetti.

“ÇİLİNGİR SUÇA İŞTİRAK ETMEKTEN CEZALANDIRILABİLİR”

“Daha berbatı ise kendi iyi niyetini kanıtlayamayacak durumda olan çilingirler kapıyı açtıran failin cürmüne iştirak etmekten de ayrıyeten cezalandırılabilir” diyerek kelamlarına devam eden Yıldırım, “Kapı açıldıktan sonra hırsızlık, adam öldürme, gasp, cinsel atak üzere cürümler kelam konusu olabilir. Bu türlü bir durumda kabahat fiilinin gerçekleşmesinde ortak hakimiyet yani fiilin gerçekleşmesine kendi fiilleriyle yardım etme yahut direk katkı sağlama olarak da kıymetlendirilebilir. Direk cürüm fiilini çilingir gerçekleştirmemiş olsa dahi onun fiili yani kapıyı açması fiilin gerçekleşmesi için koşul olduğundan duruma nazaran iştirak kararlarının uygulanma alanı kelam konusu olabilecektir” tabirlerini kaydetti.

Sözcü