Türkiye’nin Doğu Akdeniz’de Oruç Reis gemisi ile hidrokarbon arama faaliyeti, aylardır bölgede hareketlilik yaratan Fransa, Yunanistan ve Rum Kesimi’nin galeyana gelmesine sebep oldu. Hali hazırda son periyotta Ayasofya, Suriye ve Libya konusunda tansiyonun yüksek olduğu Ankara-Paris çizgisinde adeta yeni bir cephe açıldı: Doğu Akdeniz!
Libya’da Fransa, Libya Ulusal Ordusu önderi Genel Halife Hafter’in yanında yer alırken, Türkiye ise Birleşmiş Milletler’in de tanıdığı Libya Ulusal Mutabakat Hükümeti’ni yasal güç olarak kabul ederek destekledi.
Suriye’de ise terör örgütü YPG’ye silah yardımı yapan ülkeler ortasında yer alan Fransa, Türkiye’nin Suriye’nin kuzeyindeki askeri operasyonları da sık sık eleştiriyordu.
O denli ki Türkiye’nin Suriye’deki askeri operasyonlarını reaksiyon gösteren Macron, geçen aylarda bir dergiye, NATO üyesi Türkiye’nin çıkarlarımızın kelam konusu olduğu bir bölgede, uyumsuz saldırgan hareketleri var” demiş ve “Türkiye uzun vadede NATO’da olmayacak mı?” sorusuna “Böyle diyemem. Türkiye’yi NATO’dan dışlamak çıkarımıza değil lakin tahminen de NATO’yu tekrar gözden geçirmeliyiz” cevabını vererek yeni bir tartışmanın fitilini alevlemişti.
Fransa ile Türkiye ortasında son aylarda yaşanan bir başka tansiyon de Ayasofya’dan çıkmıştı… Ayasofya’nın ibadete açılması kararı Paris’in yansısını çekmişti.
O denli ki o periyotta açıklama yapan Fransa Dışişleri Bakanı Le Drian, bu karardan mutlu olmadıklarını lisana getirmişti.
ORUÇ REİS RAHATSIZ ETTİ
Oruç Reis gemisinin askeri gemilerle birlikte arama faaliyetlerine devam etmesi bilhassa Avrupa’da büyük yankı uyandırırken Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Yunanistan ve Rum Kesimi’nin yanında saf tuttu. Yunanistan ile iş birliği yapacağını duyuran Fransa, geçen hafta Girit adasının açıklarına bir fırkateyn ve iki savaş uçağı gönderdi.
Türkiye’nin egemenlik haklarını korumak için başlattığı arama çalışmalarına reaksiyon gösteren Macron, bölgedeki askeri varlığı da artıracağını lisana getirdi. Geçen hafta Yunan donanması ile ortak tatbikat yapan Fransa’nın Lafayette isimli fırkateyni ve iki adet Rafale savaş uçağı bölgeye gönderildi. O denli ki bu süreçte Yunanistan Başbakanı Kiriakos Miçotakis bile Fransız bir tweet paylaşarak Emmanuel Macron’a övgü sıraladı.
Macron ve Miçotakis, Türkiye’nin “tek taraflı” gerçekleştirdiği arama faaliyetlerinden korku duyduğunu ve bir diyalog ortamının yaratılabilmesi için hidrokarbon arama faaliyetlerine son verilmesi gerektiğini söyledi.
Geçen hafta içerisinde Cumhurbaşkanı Erdoğan da Doğu Akdeniz’de tahlilin yolunun diyalog ve müzakere olduğunu lisana getirdi. Erdoğan, “Sağduyu ve aklıselimle hareket edilirse herkesin hakkını koruyarak kazan-kazan temelli bir formül bulunabilir” demişti.
FRANSA’NIN REAKSIYONUNU BÜSBÜTÜN ‘DUYGUSAL’
Türkiye’nin Kıbrıs açıklarında doğalgaz aramaya başlaması iki NATO üyesi Fransa ile Türkiye ortasındaki tansiyonu tetikledi. Güney Kıbrıs Rum Kesiti, Kuzey Kıbrıs ve Ankara’nın yansısına karşın, bölgede doğalgaz arama ve çıkarma haklarını Fransız şirketi Total’e vermişti.
Bunun üzerine Türkiye, Libya’yla deniz yetki alanı mutabakatı yaptı ve bu muahedeye Atina’nın yanı sıra Fransa dahil, İtalya, İsrail, Mısır, Lübnan dahil öbür Akdeniz ülkeleri de reaksiyon gösterdi. Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı’nın (TP) ruhsat alanları o periyotta tansiyon yaratmıştı. Hatta Fransa Cumhurbaşkanı Macron, Ocak 2020 sonunda Yunanistan Başbakanı Miçotakis ile görüşmesinin akabinde bölgeye Fransız savaş gemilerini göndermeyi teklif etmişti.
Macron, 23 Temmuz’da Kıbrıs Cumhurbaşkanı Nikos Anastiades ile Paris’te yaptığı görüşme sonrası da Avrupa Birliği’ne Türkiye’ye Doğu Akdeniz’deki sondaj çalışmaları nedeniyle yaptırım uygulaması davetinde bulundu. Macron, Türkiye’yi Yunanistan ve Kıbrıs’ın deniz yetki alanını ihlal etmekle suçladı ve Türkiye’nin aksiyonlarını “provokasyon” olarak tanımladı.
Sözcü
