Belarus’ta günlerdir yüksek olan tansiyon, dün gerçekleşen seçimlerin akabinde adeta patlama noktasına geldi… Ülkeyi 26 yıldır yöneten Devlet Lideri Lukaşenko’nun altıncı devir başkanlık için yarıştığı seçimlerde sandıkların kapanmasıyla birlikte sayım geçildi.
Lakin oyların sayılmasından evvel sandıkların çalındığı argümanının ortaya atılması ve Lukaşenko’nun sandık çıkış anketlerine nazaran yüzde 82’lik bir oyla kazandığının Seçim Komitesi tarafından açıklanmasıyla birlikte binlerce insan sokağa döküldü.
Şovlarda 1300 insanın gözaltına alındığı belirtildi.
Muhalefet başkanı Svetlana Tikhanovskaya önderliğindeki göstericiler başta başşehir Minsk olmak üzere 20 farklı kentte şov düzenledi. Sovyetler Birliği devrinden beri ülkedeki en geniş iştirakli şov olduğu açıklandı. Polis ve çevik polis gücü, ağır silah ve araçlarla göstericilere müdahale etti.
Plastik mermi, tazyikli su ve ses bombası atarak göstericileri dağıtan polisin 1300’den fazla insanı gözaltına aldığı açıklandı.
Başşehir Minsk’te polis ile göstericiler ortasında çatışma yaşandı.
1994 yılından beri ülkeyi yöneten Lukaşenko, hem insan hakları ihlalleri, hem iktisadın makûs gidişatı hem de Covid-19 salgınına gerekli müdahaleyi yapamadığı için eleştiriliyordu.
Bir İngilizce öğretmeni olarak siyaset sahnesine atılan ve son devirde yükselişe geçen muhalefet önderi Svetlana Tikhanouskaya’nın ise oyların yüzde 6.8’ini aldığı kaydedildi. Tikhanouskaya, seçime girmeyi planlayan eşi hükümet zıddı blogger Sergei Tikhanovsky’nin gözaltına alınmasından sonra aday olmuştu.
Ülkenin farklı bölgelerinde başlayan şovlara Belarus polisi sert müdahale etti.
Belarus’ta yabancı gözlemciler ve memleketler arası kuruluşlar 1995 yılından beri ülkedeki seçimlerin özgür, adil ve demokratik yapılıp yapılmadığına dair müşahede yapmıyor.
“BİZE OY KULLANDIRILMADI”
Belarus’ta gerçekleşen seçimlerin yurt dışı ayağında ise kriz baş gösterdi. Başta Rusya olmak üzere birçok ülkedeki konsolosluklara kurulan 44 sandıkta Belaruslular oy kullandı. Belarusluların ağır olarak yaşadığı ülkeler ortasında olan Rusya ve Ukrayna’da ise oy kullanamayan vatandaşlar Lukaşenko’yu protesto etti.
Seçimlere adaylığını koyan eşinin gözaltına alınmasının akabinde seçimlerde Lukaşenko’nun karşısına çıkan Tikhanouskaya oyların yaklaşık yüzde 7’sini aldı.
Oy kullanmaya yetişemediklerini yahut kendilerine farklı münasebetlerle oy kullandırılmadığını sav eden Belaruslular, Rusya’nın başşehri Moskova ve Ukrayna’nın başşehri Kiev’de protesto şovları düzenledi. Rus ve Ukrayna polisinin ağır güvenlik tedbirleri aldığı protestolarda aksiyoncular Lukaşenko’ya karşı “Yaşlı adam, yaşlı Belarus” üzere sloganlar attı. Moskova’da gerçekleşen protestolarda gözaltı olmazken Kiev’de kimi protestocuların gözaltına alındı.
Sözcü