Bir tarafta Stranger Things, House of Cards, La Casa de Papel, Mindhunter ve Dark üzere üretimlerin gerisindeki Netflix öbür tarafta ise Fleabag, The Marvelous Mrs. Maisel, The Boys, Expanse ve The Grand Tour üzere üretimlerin yaratıcısı Amazon Prime…
2016 yılından beri Türk izleyicisinin karşısına akıllı TV, masaüstü bilgisayar, dizüstü bilgisayar, tablet ve cep telefonu üzere formatlarda çıkan Netflix’in karşısına 15 Eylül’de Amazon Prime tezli bir fiyat siyasetiyle çıktı. Günümüzde bulut depolama, internet faturası, Spotify (duruma nazaran Apple Music yahut YouTube Premium aboneliği de eklenebilir), çevrimiçi oyun üyelikleri derken her ay onlarca TL’ye varan ödemeler Türk tüketicisinin karşısına çıktı.
Türkiye’ye yaklaşık 1 ay evvel giren Amazon Prime’ta kimi yanılgılar hala mevcut. Örneğin Justified’ın ikinci döneminin görseli ana sayfada yer almıyor.
Dünyada alışverişin temellerini değiştiren ve kurucusu Jeff Bezos’u dünyanın en varlıklı insanlarından biri haline getiren Amazon’un son yıllardaki Türkiye’de daha da görünür hale gelmesinin son atılımı Amazon Prime oldu. Amazon Prime aslında temelde Türk kullanıcısının Netflix’le birlikte aşina olduğu bir sisteme sahip. Öncelikle üyelik açılıyor ki şayet şifrenizi unuttuysanız akıllı telefonunuza gelen bir ileti ile sisteminizi tekrar aktive edebiliyorsunuz.
Daha sonraki adımda Amazon Prime birebir Netflix’te olduğu üzere tek bir hesap üzerinden farklı “persona”lar yaratmaya imkan tanıyor. Tek hesap üzerindeki değişiklikler tamamlandıktan sonra işin en zevkli kısmına geliyoruz, yani içerik tüketmeye!
Amazon Prime’da bu haberin yazıldığı sırada (12.10.2020) şimdi 15 dehşet sineması bulunuyor.
İÇERİK UMUT VADEDİYOR
4 yılı aşkın bir müddettir Türkiye’de bulunan Netflix’in tersine Amazon’un kataloğu daha mütevazı… Amazon’un Fleabag, The Marvelous Mrs. Maisel, The Boys ve Grand Tour üzere üretimleri izleyiciyi platformda tutmayı başarıyor. Bilhassa birçok dizinin bir dönemden çok daha ileriye gittiğini de göz önünde bulundurursak, Amazon yeni olmasına karşın bu bahiste tatmin edici diyebiliriz.
Netflix’in günden güne kuvvetlenen içerikleri hem nitelik hem de nicelik olarak gelişiyor. Lakin şimdi 1 ayını Türkiye’de doldurmayan Amazon ile ilgili en dikkat alımlı ayrıntı, Netflix’te olmayan ve Türkiye’de çok önemli bir hayran kitlesi bulunan Seinfeld, X-Files, Buffy the Vampire Slayer, The Office, Married With Children, Mr. Robot ve Monk üzere üretimleri bünyesinde barındırması. 9 dönemlik The Office’in ve 11 dönemlik X-Files’ın pandemi sürecinde birçok insanı kanepesine mıhlayacağına hiç kuşku yok.
Lakin Netflix’in Türkiye’de tahminen de aşil tendonu olan sinema kataloğuna karşı Amazon’un çok net bir karşılık verdiğini söylemek güç. Bohemian Rhapsody, Shrek, Fight Club, Purge ve Shaun of the Dead üzere üretimlerin bulunduğu Amazon, Netflix’in çok gerisinde kalıyor. Üstelik şu an Amazon Prime’ın kataloğunda yer alan sinemaların sayısı bir oldukça düşük. Bu haber yazıldığı sırada (12.10.2020) Amazon Prime’da 15 dehşet sineması ve 175 adet “Dram TV Dizileri ve Filmleri” yer alıyor. Bu sinemalar ortasında da Gladyatör, Bohemian Rhapsody, Godfather, Forrest Gump ve Sıkıysa Yakala üzere büyük bütçeli Hollywood sinemaları haricinde kayda kıymet bir üretim yok.
PLATFORMLARIN HİNT İMALİ MERAKI
Bu ortada geniş bir parantezi de hem Netflix hem de Amazon Prime için açmak gerekiyor…
Netflix’in birinci günlerinde olduğu üzere Amazon Prime’da da Hint imali dizi ve sinemalarda bir yoğunluk mevcut.
ARAYÜZ FARKI
Dört yıldır Netflix’e aşina olanlar için Amazon Prime kullanmak arayüz bakımından bir tık geriye gitmek üzere olabiliyor. Netflix için “içerik platformlarının Mac OS’i (Apple işletim sistemi)” benzetmesini yaparsak Amazon Prime için ise “içerik platformlarının Windows’u (Microsoft’un işletim sistemi)” benzetmesini yapmamız gerekir. Çünkü Netflix’i kullanmak benim denediğim telefon/tablet/dizüstü bilgisayar/akıllı TV’de daha organik ve pürüzsüz gelirken Amazon Prime’ınki güya birkaç yıldır güncelleme gelmiyormuş üzere hissettiriyor.
Lakin Netflix’teki puanlama özelliğinin daha gelişmiş bir versiyonu Amazon Prime’ta karşımıza çıkıyor. İnternet aleminin en çok tanınan “sinema ve dizi eleştirmeni” IMDb.com’da imaller için verilen puanlamalara da izleyici Amazon Prime’ta erişebiliyor.
AMAZON SİNEMANIN RÖNTGENİNİ ÇEKİYOR
Ancak burada Amazon Prime’ın Netflix’e oranla önde olduğu bir teknoloji var: Amazon X-Ray… Amazon’un geliştirdiği bu özel teknoloji ile dizi ve sinema izlerken karakterleri kimlerin canlandırdığını öğrenebiliyor v bilgi alabiliyorsunuz. Sahne sahne değişen bu özellik sayesinde, “Bu adam hangi sinemada oynamıştı” sorusunu bir daha sormak tarihe karışıyor.
Amazon Prime’ın X-Ray özelliği sayesinde, “O adam hangi sinemada oynuyordu” sorusu tarihin tozlu raflarına karışıyor.
Öte yandan X-Ray özelliği sayesinde izlediğiniz üretimle ya da oyuncularla ilgili değişik bilgilere de erişebiliyorsunuz.
Öte yandan en sevdiğiniz sinemanın en sevdiğiniz sahnesinde art planda çalan müziği mi bulmak istiyorsunuz, onu da X-Ray özelliği ile saniyeler içerisinde keşfedebilirsiniz.
FİYAT FARKI EN AZ 10 TL
Amazon, içerik platformu Amazon Prime’ı argümanlı sayılabilecek bir fiyat siyasetiyle tanıttı… Birinci ay fiyatsız olan Amazon Prime’a aylık 7.90 TL’ye üye olunuyor. Ama Amazon’un bu üyeliğinin kimi yan avantajları da bulunuyor.
Amazon Prime aboneliği ile birlikte Amazon.com.tr’de alışverişlerde kimi indirimler ve kargo avantajları da sunuluyor.
2016 yılında benzeri bir fiyatlandırma siyaseti ile Türkiye’ye giriş yapan Netflix’in baz fiyatı 17.99 TL. Tek aygıtta SD kalitesinde çözünürlük sunulurken, Standart HD seçeneğinde aylık 29.99 TL ödemek gerekiyor ve bu seçenekte iki aygıtta HD kalitesinde dizi ve sinema izlenebiliyor.
Netflix’in en kıymetli seçeneği ise Özel Ultra HD… Aylık 41.99 TL’ye 4 farklı aygıtta Full ve Ultra HD çözünürlükte içerik tüketmek mümkün.
PEKALA YA HİÇ Mİ OLUMSUZ TARAFLARI YOK?
Gelelim her iki platformda da kullanıcıyı rahatsız eden özelliklere…
Öncelikle iki platformun da kendine has eksiklikleri olduğunu rahatlıkla söyleyebiliriz. Dört yıldan beri kendini geliştirmeye çabalayan Netflix daha evvel yıldız biçimindeki puanlama sistemi kullanıyordu. Aslında IMDb.com’un puanlama sistemine benzeyen bu puanlama formu, izleyiciyi daha gerçek bir halde yönlendiriyordu.
Lakin şirket farklı bir algoritma deneyerek Facebook’taki üzere bir üst parmak-aşağı parmak (İngilizce’de kullanılan thumbs up- thumbs down) tekniğine geçiş yaptı. Böylece beğendiğiniz sinemaların benzerleri karşınıza çıkıyor. Bu durumda Netflix’te şöyle bir handikap oluyor, olağanda hiç sevmediğiniz ve izlemediğiniz bir kategoride (örneğin romantik güldürü kategorisinden) bir sineması beğenirseniz, size daha sonra önerilen dizi ve sinemalarda daha çok romantik güldürü görmeye başlıyorsunuz.
Arşiv fotoğraflarından çıkardığımız Netflix görseli… Görüldüğü üzere evvelce izlediğimiz üretimlere 5 yıldız üzerinden puan veriyorduk.
Öte yandan Netflix’in kendi üretimi olan dizilere lafımız yok, Stranger Things, Dark, Mindhunter, Black Mirror üzere olağanüstü yapımlar var. Ama husus Netflix’in kendi yaptığı sinemalara gelince orada durum değişiyor… Bright’ta Will Smith’in, Annihilation’da Natalie Portman’ın ve Velvet Buzzsaw’da Jake Gyllenhaal’ın ne işi olduğunu uzun müddet sorguladık.
Netflix, Türkiye’de de içerik üretmeye son devirde başladı… Hakan Muhafız ile başlayan ve Atiye ile devam eden süreçte Aşk 101 ve Osmanlı Devleti’ni anlatan Rise of Empires: Ottoman öne çıkan imaller ortasında. Amazon Prime’da ise şimdi Türkiye’de çekilen bir üretim bulunmuyor.
AMAZON’UN TÜRKÇE TAKVİYESİ ZAYIF
Netflix’in bir başka handikapı da içeriklerin sayıları ile ilgili bilgilerin verilmemesi. Amazon Prime’da hangi kategoride kaç imal olduğu çarçabuk görülebiliyor. Netflix’te ise dizilerin ve sinemaların platformdan ne vakit kaldırılacağına dair bir bildirim ya da ikaz sistemi yok. Bu sistemin Amazon Prime’ta da olmadığını düşünüyorum, zira şimdi rastlamadım.
Amazon Prime’ın Türkçe kataloğu da şu kademede hayli zayıf, hatta yok… Amazon Prime resmi olarak Türkiye’de bir imal üstleneceğini açıklamasa da yabancı lisan bilmeyen ve altyazı okumak istemeyen Türk izleyicisine ulaşması bir oldukça güç. Çünkü “Türkçe Seslendirmeli TV Dizileri ve Filmleri” sekmesinin altında şu sıralarda yalnızca 125 üretim bulunuyor. Neyse ki Amazon Prime, Türkçe altyazı konusunda daha bonkör davranmış… Bu yazının yazıldığı sırada platformda toplam 679 Türkçe altyazılı içerik bulunuyor.
Amazon Prime’ın son tüketici nezdindeki en büyük badiresi ise üstte da bahsettiğim arayüzü olacak… Küçük küçük kutucuklar içerisinde bir sağa bir sola giderken içeriklere erişmek ya da daha doğrusu içerikleri seçmek bir oldukça güç. Hem görsel albenisi eksik hem de dizi/film ile ilgili ayrıntılı bilgiler ana ekrandan sunulmuyor.
Türk insanın ekran karşısında en sevdiği imaller hiç kuşkusuz belgeseller… Çünkü dost meclislerinde “ben yalnızca belgesel izliyorum, dizi ve haberlere hiç bakmıyorum” diyen birileri kesinlikle olduğu için her iki platformda da belgesellere yakından baktım.
Amazon Prime’da yaklaşık 54 belgesel bulunurken Netflix’teki belgesellerin sayısı bunun birkaç katı daha fazla… Netflix bu hususta avantajlı lakin uzun vadede Amazon Prime’ın bu hususta nasıl bir atılım yapacağını görmek heyecan verici.
GÖZLER ÖTEKİ PLATFORMLARDA
Yıllar evvel sinema sanayisinin eleştirip görmezden geldiği Netflix ve Amazon Prime üzere platformlar, pandemi süreciyle birlikte sinemaların kapandığı bir periyotta adeta şaha kalktı. Meskenlerine kapanan birçok insan tek tuşla istediği diziyi, belgeseli ve sineması izleyebilirken, her iki şirket de yapımcılığa soyunarak birbirinden başarılı üretimlere imza attı.
Türkiye’de bilhassa Türkçe içerik izlemek isteyenlerin tercih ettiği bir öteki platform da Türk şirketi BluTV… Canlı yayın TV kanallarının da izlenebildiği platform Game of Thrones, West World, Euphoria üzere yabancı üretimlerin yanı sıra Bartu Ben, Yarım Kalan Aşklar, Suçsuz, Sıfır 1 üzere Türk dizilerini de bünyesinde barındırıyor.
Şimdi Türkiye’ye gelmeyen Hulu, Disney+ ve yerli şirketlerin de pazardan yer kapmaya çalışmasıyla birlikte önümüzdeki günlerde konutların iyiden iyiye konforlu birer sinema salonuna dönüşeceğini ve farklı platformların da Türkiye’ye gelmesiyle oluşacak rekabet ve içerik bolluğunun uzun vadede Türkiye pazarına ve tüketicilere yarayacağını rahatlıkla söyleyebiliriz.
Sözcü