ABD’nin çiçeği burnunda lideri Joe Biden tahminen de birinci önemli imtihanını Cemal Kaşıkçı cinayeti evrakında veriyor. Sürecin başını hatırlatıp hafızaları tazeleyelim… Riyad idaresine karşı yazılar kaleme alan muhalif gazeteci Cemal Kaşıkçı, 2018 yılının ekim ayında İstanbul’daki Suudi Arabistan Başkonsolosluğu’na gitti. Evlilik süreçlerinde kullanmak üzere doküman almak için binaya giren Kaşıkçıbir daha dışarı çıkamadı.
GEREKEN YAPILACAK’ KELAMI
Kaşıkçı’nın Suudi Arabistan idaresinin düzenlediği suikaste kurban gittiği anlaşıldı, sekiz kişi Suudi Arabistan’da Kaşıkçı cinayetine iştirak etmekten mahkum edilerek 7 ila 20 yıl ortasında değişen mahpus cezalarına çarptırıldı. Olay ABD’de ses getirdi. Trump devrinde, dehşetli cinayete karşı kelamlı yansılar gelirken hiçbir yaptırım kararı çıkmadı. Seçim boyunca kendisine sorulan sorular karşısında ise Biden, iktidara geldiklerinde gereğini yapacağını söyledi.
‘2017’DEN BERİ KONTROLDE’
Ve son gelişmeler… ABD Ulusal İstihbarat dairesi, Kaşıkçı cinayetinin ardında Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman’ın bulunduğunu ortaya koyan dört sayfalık raporu kamuoyuyla paylaştı. Dünyanın merakla beklediği raporda, Selman’ın Kaşıkçı’nın öldürülmesini onayladığı vurgulandı; “2017 yılından bu yana Veliaht Prens, ülkenin güvenlik ve istihbarat örgütleri üzerinde mutlak denetime sahip. Bu da Suudi yetkililerin, prensin müsaadesi olmadan bu nitelikte bir operasyonu gerçekleştirme ihtimalini epeyce düşük hale getiriyor” sözlerine yer verildi.
76 SUUDİ’YE ‘KAŞIKÇI YASAĞI’
DIŞİŞLERİ Bakanı Antony Blinken, 76 Suudi Arabistan vatandaşına yönelik, ‘Kaşıkçı Yasağı’ olarak nitelendirdiği yaptırım kararı alındığını açıkladı. Amerika daha da ileri gitti. Yemen’deki Amerikan dayanağının bittiği duyuruldu. Herkes merakla ‘Peki Prens?’ diye sorarken beklentiler sonuçsuz kaldı. Amerika, Suudi Prens Selman’a yaptırım kararı almadı.
Joe Biden
BİDEN: TRUMP YAYINLAMADI
JOE Biden, “Kral’la konuştum ve ona açıkça kuralların değiştiğini söyledim. Onları, insan hakları ihlallerinden sorumlu tutacağız. Kaşıkçı raporu orada duruyordu; evvelki idare bunu yayınlamamıştı bile. Misyona geldiğimde raporu buldum, aldım, okudum ve yayınladık. Olanlar sahiden çok korkunç” dedi.
Nancy Pelosi
PELOSİ’DEN NET HAL
TEMSİLCİLER Meclisi Lideri Demokrat Partili Nancy Pelosi, Suudi Arabistan’la münasebetlerin yine kıymetlendirilmesi gerektiğini söyledi. İstihbarat raporunun Veliaht Prens Muhammed bin Selman’ın buyruğuyla cinayetin işlendiğini doğruladığını belirten Pelosi, “Kaşıkçı cinayeti, hukukun üstünlüğü ve en temel insan hakları anlayışına karşı bir hakarettir” tanımlamasını yaptı.
Muhammed bin Selman
DİKTATÖR VURGUSU
AMERİKAN medyasında, 85 yaşına dayanan babasının yerine geçmeye hazırlanan Prens Selman’a yönelik “Neden diktatör ile ittifak yapıyoruz?” soruları sorulmaya başlandı. ‘Düşmanımın düşmanı dostumdur’ siyasetini devam ettirmeye kararlı görünen ABD için ‘İran’a karşı Suudi ve Sünni kozlarını kaybetmek istemiyor’ yorumları yapılıyor.
‘İŞLEM HAKKIMIZ SAKLI’
BEYAZ Saray sözcüsü Jen Psaki, CNN’den Dana Bash’e verdiği röportajda Veliaht Prens’e karşı tutumlarının nedenini ‘Diplomasi’ kelamıyla açıkladı. Psaki, “Bu, karmaşık global angajmana benziyor. Onları, global sahnede ve direkt aksiyonlarla sorumlu tutacağımız konusunda net olduk” dedi; “İstediğimiz vakit ve formda süreç yapma hakkımızı gizli tutuyoruz. Suudi Arabistan’a karşı alınan tedbirler, ulusal güvenlik grubumuz tarafından bunun bir daha olmasını engelleyecek tesire sahip olacak formda belirlendi. Ayrıyeten diplomatik kanallar aracılığıyla, bunun muhakkak bir daha asla tekrarlanmayacağını, alakamızın geçmişten farklı olacağını çok açık ve samimi bir formda tabir ettik” diye ekledi.
Cengiz: ABD sert bir hal almalı
CEMAL Kaşıkçı’nın nişanlısı Hatice Cengiz, ABD’nin kararı karşısında yıkıldığını söyledi. Cengiz, “Veliaht prens cezalandırılmazsa, ana cürümlünün hepimizi tehlikeye atacak ve insanlığımız üzerinde bir leke oluşturacak bir cinayetle sıyrılabileceğinin sinyalini verecektir. ABD daha sert bir tutum almalı. Biden idaresinden başlayarak, tüm dünya liderlerinin, katil olarak cürmü kanıtlanmış bir şahısla el sıkışmaya hazır olup olmadıklarını kendilerine sormaları hayati değer taşıyor” dedi.
BM de yansılı
BM Acil İnfaz Özel Raportörü Agnes Callamard, ABD tarafından kapalılığı kaldırılan detayların hayal kırıklığı yarattığını söyledi. Kaşıkçı cinayetiyle ilgili soruşturmayı yürüten raportör Callamard, “Benim görüşüme nazaran birinin kusurlu olduğunu kabul edip sonra ‘Ama biz hiçbir şey yapmayacağız, lütfen hiçbir şey söylememişiz üzere devam edin’ demek son derece sorunludur” açıklamasını yaptı.
ABD basını ne diyor?
‘Prens cezalandırılmalı‘
Washington Post gazetesinin köşe muharriri Fred Ryan, Biden’ı açıkça eleştiren isimlerin başında geldi. Ryan, Veliaht Prens Muhammed Bin Selman’ın, Kaşıkçı’nın öldürülmesini onayladığı tespitiyle birlikte cezalandırılması gerektiği davetinde bulundu.
‘Yeni ayarlamalar sağlar’
ABD’nin ünlü politik haberler sitesi Politico’da Prens’e yaptırım yapılmamasının koz olarak kullanılıp ülke çıkarları çerçevesinde Suudi Arabistan ile ilgilerde yeni ayarlamalar sağlanacağı değerlendirmesi yapıldı.
‘Bedeli çok yüksek olur’
The New York Times’ta, “Başkan Biden için Veliaht Prens’in direkt cezalandırmanın bedeli çok yüksek olacak. Bu yüzden Amerikan çıkarları için prens cezalandırılamayacak kadar önemli” yazıldı.
Sözcü
